Tuần trước, các nhà nắm giữ World Liberty Financial (WLFI) đã bỏ phiếu áp đảo để mở khóa token cho giao dịch. Dự án liên kết với gia đình Trump đã chỉ định rằng token sẽ có thể giao dịch trong 6-8 tuần. Động thái này cho phép các token quản trị, vốn ban đầu không thể chuyển nhượng, trở nên có thể giao dịch thông qua các giao dịch ngang hàng và trên các thị trường thứ cấp.
Erwin Voloder, Trưởng phòng Chính sách tại Hiệp hội Blockchain Châu Âu, giải thích rằng mặc dù động thái này cho phép tham gia rộng rãi hơn, sự tập trung vốn có thể làm suy yếu tính phi tập trung. Điều này đặc biệt đáng lo ngại khi gia đình Trump kiểm soát 40% tổng cung, và các nhà đầu tư lớn như Justin Sun và Aqua 1 Foundation đã đầu tư hàng triệu USD vào token này.
WLFI hiện đã mở để giao dịch
Tuần này, các nhà nắm giữ WLFI đã bỏ phiếu áp đảo để mở khóa token cho giao dịch. Trước đây, các token này chỉ cấp quyền biểu quyết, nhưng giờ đây chúng sẽ được bán để bất kỳ ai cũng có thể nắm giữ.
Mặc dù giao dịch hiện đã được phép, việc mở khóa sẽ diễn ra theo từng giai đoạn. Ban đầu, chỉ một phần token bán cho những người ủng hộ sớm sẽ đủ điều kiện để giao dịch.
Các token còn lại, bao gồm những token do người sáng lập, cố vấn và đội ngũ đứng sau WLFI nắm giữ, sẽ phải trải qua một cuộc bỏ phiếu thứ hai để xác định lịch trình mở khóa và phát hành của chúng.
Với khả năng giao dịch, nền tảng có thể kỳ vọng đạt được sự khám phá giá và phân phối quyền lực quản trị dựa trên thị trường. Động thái này sẽ dẫn đến tăng thanh khoản trong nền tảng và mức độ tham gia của người dùng cao hơn.
“Điều này cho phép tham gia rộng rãi hơn vì nó giảm rào cản gia nhập cho các nhà đầu tư mới và nhà đầu tư có thể muốn có tiếng nói trong quản trị. Mặt khác, việc có token có thể giao dịch thu hút sự quan tâm và vốn đầu tư, có thể giúp tài trợ cho phát triển và mở rộng,” Voloder nói với BeInCrypto.
Mặc dù việc mở khóa token giảm rào cản gia nhập cho các nhà đầu tư mới, nó vẫn đặt ra câu hỏi ai sẽ mua nó và với ý định gì.
Yếu tố Trump trong quản trị WLFI
Các từ WLFI và Trump đã trở nên không thể tách rời , ít nhất là trong giới đam mê tiền điện tử. Sự kết nối này không có gì đáng ngạc nhiên.
Tổng thống Trump cá nhân nắm giữ 15.75 tỷ token quản trị, trong khi các thực thể liên kết với gia đình ông được cho là kiểm soát khoảng 40% tổng cung, giảm từ mức ban đầu 75% vào tháng 12/2024.
Ngay cả khi các token WLFI hiện có thể giao dịch, gia đình Trump vẫn duy trì sự kiểm soát đáng kể đối với các quyết định quản trị thông qua lượng token lớn của họ . Ảnh hưởng trực tiếp này sẽ vẫn còn cho đến giai đoạn thứ hai của lịch trình mở khóa. Tuy nhiên, ảnh hưởng gián tiếp mà Tổng thống nắm giữ đối với dự án sẽ khó bị loại bỏ.
“Trong thị trường tiền điện tử, lý tưởng về phi tập trung thường xung đột với thực tế của sự tập trung vốn và ảnh hưởng từ thương hiệu. WLFI không phải là duy nhất trong khía cạnh này khi bạn nhìn vào cung, phân phối và ảnh hưởng, nhưng là duy nhất ở chỗ dự án nằm trong quỹ đạo của một tổng thống Mỹ đương nhiệm,” Voloder nói.
Vượt ra ngoài quyền sở hữu trực tiếp, sự liên kết của WLFI với gia đình Trump cũng là một điểm thu hút lớn đối với các nhà đầu tư.
Việc mở khóa Token có phải là chiến thắng cho cá voi?
Mặc dù việc mở khóa token WLFI thúc đẩy sự tham gia rộng rãi hơn, nó lại mỉa mai khi phơi bày nó với sự tập trung hóa. Đáng chú ý nhất, nó thu hút sự tích lũy từ các cá voi và ảnh hưởng từ các tổ chức.
Bên cạnh sự tập trung quyền lực đã tồn tại từ gia đình Trump, các nhà đầu tư giàu có đã bày tỏ sự quan tâm đến token này.
Vào tháng 01, Justin Sun đã tăng khoản đầu tư ban đầu 30 triệu USD vào token lên 75 triệu USD. Vào tháng 04, công ty giao dịch tiền điện tử DWF Labs có trụ sở tại Abu Dhabi đã thông báo họ đã mua 25 triệu USD giá trị token.
Chỉ tháng trước, Aqua 1 Foundation, cũng có trụ sở tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, đã thông báo mua 100 triệu USD giá trị token . Quỹ này đã bị giám sát về nguồn gốc và tính chất không minh bạch, làm gia tăng lo ngại về ý định của chủ sở hữu đối với quản trị token.
Theo Voloder, khả năng giao dịch có thể dễ dàng dẫn đến sự tập trung quyền lực quản trị vào các nhà đầu tư giàu có tích lũy token trên các thị trường thứ cấp.
“Một hiện tượng phổ biến có thể quan sát thấy trong thị trường tiền điện tử là sự tập trung này thường dẫn đến chế độ tài phiệt, nơi quyết định ‘một token một phiếu’ bị chi phối bởi sự giàu có từ token hơn là sự tham gia bình đẳng. Động lực này càng trầm trọng hơn khi các thực thể sáng lập hoặc nhà đầu tư sớm đã nắm giữ lượng cung đáng kể, cho phép họ chi phối các cuộc bỏ phiếu ngay cả khi không có sự phối hợp minh bạch,” ông nói.
Giờ đây khi token WLFI chính thức có thể giao dịch, nhiều nhà đầu tư giàu có có khả năng sẽ nhảy vào cơ hội này.
Con đường đến quản trị bình đẳng
Mặc dù chưa có cá nhân nổi tiếng nào công khai tuyên bố ý định mua token WLFI kể từ khi mở khóa gần đây, các token quản trị này có lẽ sẽ tiếp tục thu hút các nhà đầu tư này.
“Với sự quan tâm hiện tại từ các cá nhân và tổ chức có giá trị tài sản cao, việc hợp nhất thêm giữa các nhà đầu tư lớn có khả năng xảy ra, ít nhất là trong ngắn hạn. Quyền biểu quyết và ảnh hưởng gián tiếp của gia đình Trump cũng có thể ngăn cản sự tham gia quản trị của nhà đầu tư nhỏ lẻ,” Voloder nói.
Tạo ra một hệ thống mở khóa token công bằng hơn trong bối cảnh hiện tại đòi hỏi chính thực thể đó phải tự mình giải quyết vấn đề. Trừ khi WLFI thực hiện các cơ chế quản trị như bỏ phiếu bậc hai hoặc giới hạn số lượng token nắm giữ trên mỗi ví, thì các “cá voi” sẽ tiếp tục có ảnh hưởng không cân xứng.
Tuy nhiên, một số giải pháp mà cộng đồng Web3 rộng lớn hơn có thể thực hiện để làm cho quản trị phi tập trung thực sự dân chủ đã bắt đầu xuất hiện.
Các chiến lược như cơ chế chống sybil, các kế hoạch bỏ phiếu tiến bộ hơn, mô hình dựa trên uy tín và kho bạc cộng đồng đã nổi lên như những lựa chọn thay thế đáng giá.
“Thực tế là những nỗ lực này cần thời gian, và trong ngắn hạn đến trung hạn, kinh tế học theo câu chuyện và động lực tích lũy tài sản bằng cách hy sinh lợi ích của người khác vẫn là một kịch bản mà nhiều người theo đuổi. Điều quan trọng là phải chống lại chế độ tài phiệt, đặc biệt khi người nổi tiếng hoặc dòng vốn địa chính trị đóng vai trò trung tâm,” Voloder kết luận.
Làm việc hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn trong bất kỳ kịch bản nào đều đòi hỏi phải hiểu rõ các cơ chế hiện tại đang làm lệch lạc một hệ thống vốn được thiết kế để bình đẳng.
Nghịch lý của sự cởi mở và quyền lực
Việc mở khóa token gần đây của WLFI đại diện cho một tình thế tiến thoái lưỡng nan của kỷ nguyên Web3: lời hứa về sự tham gia mở rộng đối lập với sức hút của sự giàu có tập trung.
Dự án sẽ đóng vai trò là một trường hợp thử nghiệm quan trọng khi thị trường bắt đầu xác định giá trị của WLFI và phân phối quyền lực quản trị của nó. Hành trình của nó sẽ tiết lộ liệu các lý tưởng phi tập trung có thể phát triển mạnh mẽ giữa sự ủng hộ đáng kể của người nổi tiếng và dòng vốn tổ chức lớn hay không.
Các giai đoạn sắp tới sẽ cuối cùng tiết lộ liệu WLFI có thể vượt qua các cấu trúc quyền lực truyền thống hay chỉ đơn giản là phản ánh xu hướng tài phiệt mà cộng đồng Web3 rộng lớn hơn đang cố gắng vượt qua.