Có vẻ như lĩnh vực AI phi tập trung đang tăng tốc theo cách khó có thể bỏ qua. Theo một báo cáo mới từ Yuma—một nền tảng thương mại điện tử AI—Bittensor, một mạng lưới blockchain dành cho machine learning, có thể đang đạt đến bước ngoặt. Các con số bắt đầu trở nên khá thuyết phục.
Những con số nói gì
Báo cáo “State of Bittensor”, bao quát nửa đầu năm 2025, chỉ ra một số thay đổi thú vị trong quan điểm công chúng. Một cuộc khảo sát Harris Poll do Digital Currency Group ủy quyền cho thấy 77% người tiêu dùng hiện tin rằng AI phi tập trung mang lại nhiều lợi ích hơn so với các hệ thống do Big Tech kiểm soát. Gần một nửa số người được khảo sát đã sử dụng các công cụ AI mã nguồn mở ở một hình thức nào đó.
Đây là một thay đổi đáng chú ý so với chỉ vài năm trước. Điều này cho thấy mọi người đang ngày càng nhận thức rõ hơn—hoặc có lẽ cảnh giác hơn—về việc một số ít công ty lớn kiểm soát lượng dữ liệu khổng lồ như thế nào.
Bittensor đang phát triển như thế nào
Bittensor tự cấu trúc xung quanh cái gọi là “subnets”—các mạng chuyên biệt tập trung vào những nhiệm vụ AI khác nhau. Hiện tại, có 128 subnet đang hoạt động. Chúng bao phủ một phạm vi ứng dụng đáng ngạc nhiên. Subnet MIID của Yanez, ví dụ, tạo ra các danh tính tổng hợp để kiểm tra hệ thống tuân thủ tài chính. NATIX sử dụng StreetVision để thu thập dữ liệu video đô thị từ các tài xế nhằm cải thiện bản đồ. FLock đang phát triển các mô hình ngôn ngữ chạy trực tiếp trên thiết bị của bạn, giúp giữ dữ liệu riêng tư.
Không chỉ dành cho các nhà phát triển ngách. Các tổ chức như BitGo, Copper và Crypto.com cũng đã bắt đầu tham gia thông qua validator của Yuma. Sự hậu thuẫn như vậy thường báo hiệu rằng công nghệ này đang bắt đầu được xem trọng.
Theo các chỉ số
Các chỉ số tăng trưởng từ quý 2 khá ấn tượng. Số lượng subnet tăng 50%. Số lượng miner tăng 16%. Số lượng ví có số dư—tức người dùng hoạt động—tăng 28%. Lượng TAO staking, token gốc của Bittensor, tăng hơn 21%, và vốn hóa thị trường của token này đã gần chạm mốc 4 billions USD vào tháng 7. Tổng giá trị các token subnet cũng gần đạt 800 millions USD.
Đó không phải là những con số nhỏ. Có cảm giác như mạng lưới này đang xây dựng động lực một cách rõ rệt.
Điều gì sẽ đến tiếp theo
Barry Silbert, nhà sáng lập kiêm CEO của Yuma, đã nói đơn giản: Bittensor đang thay đổi cách AI được xây dựng và chia sẻ. Ông cho biết Yuma đang chuẩn bị ra mắt một nhánh quản lý tài sản để giúp các nhà đầu tư tiếp cận hệ sinh thái này.
Thật dễ để nghĩ rằng AI phi tập trung vẫn còn ở phía trước. Nhưng theo báo cáo, điều đó không còn là lý thuyết nữa. Việc áp dụng, theo Silbert, đã và đang diễn ra. Có thể chưa phải ở khắp mọi nơi—nhưng nó đã bắt đầu.