Elon Musk: "Bạn không thể giả mạo năng lượng." Liệu Bitcoin đã đủ xanh để Tesla chấp nhận chưa?

Elon Musk gần đây đã nhắc lại tiêu chuẩn “51% năng lượng tái tạo”, khẳng định rằng năng lượng hỗ trợ Bitcoin “không thể làm giả”.

Tham chiếu này liên quan đến lời hứa trước đây của ông rằng Tesla sẽ tiếp tục chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin một khi ít nhất một nửa năng lượng khai thác đến từ các nguồn sạch hoặc ít carbon.

Tuy nhiên, hiện tại dữ liệu mới nhất cho thấy mạng lưới có thể đã vượt qua ngưỡng đó, nhưng Tesla vẫn chưa kích hoạt lại thanh toán BTC. Tại sao?

Bitcoin đã vượt qua tiêu chuẩn chưa?

Theo Báo cáo Ngành Công nghiệp Khai thác Kỹ thuật số 2025 của Cambridge Centre for Alternative Finance, hiện nay khoảng 52,4% hoạt động khai thác Bitcoin được khảo sát sử dụng năng lượng bền vững.

Trong đó, 42,6% đến từ năng lượng tái tạo (thủy điện, gió, mặt trời, v.v.) và 9,8% từ năng lượng hạt nhân hoặc các nguồn ít carbon khác. Song song đó, tỷ lệ đóng góp của nhiên liệu hóa thạch đã thay đổi: khí tự nhiên hiện chiếm 38,2% (tăng từ khoảng 25% năm 2022), và than đá giảm còn 8,9% (giảm từ khoảng 36,6%).

Biểu đồ cho thấy mức tiêu thụ điện của các thợ đào được khảo sát theo nguồn năng lượng tính đến tháng 4/2025 (Nguồn: University of Cambridge Digital Mining Industry Report)

Nếu lời hứa của Musk được hiểu theo nghĩa đen, Bitcoin có thể đã vượt qua ngưỡng “51% năng lượng bền vững”, ít nhất là theo khảo sát của Cambridge với các công ty chiếm khoảng 48% công suất khai thác toàn cầu.

Nhưng đó chỉ là một nửa câu chuyện. Cách diễn đạt rất quan trọng: Musk từng đề cập đến năng lượng tái tạo (50%) trong các bình luận trước đây, dù trong các tweet sau này ông nói “51% năng lượng tái tạo” hoặc “năng lượng không thể làm giả”. Con số của Cambridge gộp cả năng lượng tái tạo + hạt nhân; tỷ lệ năng lượng tái tạo thuần thấp hơn (42,6%).

Vì vậy, BTC có thể vẫn chưa đạt được tùy thuộc vào mức độ nghiêm ngặt trong định nghĩa của Musk.

Hơn nữa, phương pháp của Cambridge dựa trên khảo sát và chỉ bao phủ một phần các thợ đào. Các hoạt động ngoài lưới điện, năng lượng tái tạo bị hạn chế, đặc thù khu vực và sự không đồng bộ về thời gian (khi năng lượng tái tạo sản xuất nhiều hoặc ít hơn so với nhu cầu khai thác) làm phức tạp thêm bức tranh.

Các mô hình thay thế, chẳng hạn dựa trên cường độ carbon của lưới điện hoặc truy vết năng lượng, thường đưa ra ước tính thận trọng hơn về tỷ lệ năng lượng tái tạo. Sự khác biệt này có nghĩa là ngay cả một “đạt chuẩn” trên danh nghĩa cũng có thể gây tranh cãi.

Vậy tại sao Tesla chưa bật lại thanh toán?

Ngay cả khi Bitcoin hiện có thể đáp ứng bài kiểm tra về tính bền vững của Musk, Tesla vẫn chưa kích hoạt lại thanh toán BTC. Vẫn còn nhiều rào cản thực tế và biểu tượng.

Đầu tiên là thẩm định. Musk từng nói rằng Tesla chỉ khởi động lại thanh toán khi ông thấy “mức sử dụng năng lượng sạch hợp lý (~50%)... và xu hướng tăng con số đó.” Cách diễn đạt này ngụ ý ông muốn thấy sự bền vững, không chỉ là một số liệu nhất thời.

Một báo cáo duy nhất cho thấy 52% năng lượng bền vững có thể chưa đáp ứng yêu cầu về một xu hướng tăng đã được xác minh và duy trì trong cơ cấu năng lượng của Bitcoin.

Một yếu tố khác là sự rõ ràng trong định nghĩa. Tesla sẽ cần quyết định liệu “bền vững” có bao gồm cả năng lượng hạt nhân và các nguồn ít carbon hay chỉ giới hạn ở năng lượng tái tạo như thủy điện, gió và mặt trời. Dữ liệu của Cambridge gộp các hạng mục này, nhưng cách diễn đạt trước đây của Musk lại nhấn mạnh vào năng lượng tái tạo.

Không có một định nghĩa được chấp nhận rộng rãi, bất kỳ quyết định nào về việc tiếp tục thanh toán BTC đều có nguy cơ bị cáo buộc là “tẩy xanh”.

Cũng có vấn đề về rủi ro thương mại và thị trường. Chấp nhận Bitcoin khiến Tesla đối mặt với biến động giá, xử lý kế toán phức tạp và các rắc rối tiềm ẩn về quy định.

Ngay cả khi công ty chuyển đổi ngay lập tức BTC nhận được sang tiền pháp định, biến động giữa thời điểm đặt hàng và thanh toán vẫn tạo ra sự bất ổn tài chính mà có thể không xứng đáng với một nhà sản xuất ô tô có biên lợi nhuận mỏng.

Hình ảnh thương hiệu cũng là một yếu tố. Hình ảnh của Tesla được xây dựng dựa trên uy tín về môi trường, và chỉ một sự thụt lùi nhỏ trong hồ sơ năng lượng của Bitcoin cũng có thể khiến nhà đầu tư và khách hàng quan tâm ESG phản ứng tiêu cực. Công ty có thể sẽ chọn cách thận trọng thay vì đối mặt với chỉ trích nếu hoạt động khai thác chuyển trở lại các khu vực sử dụng nhiều nhiên liệu hóa thạch.

Cuối cùng, không thể bỏ qua vấn đề tích hợp vận hành. Để đưa thanh toán Bitcoin trở lại, Tesla sẽ cần xây dựng lại hạ tầng ví, quy trình giao dịch và cơ chế chuyển đổi. Điều này đòi hỏi nguồn lực kỹ thuật và phê duyệt nội bộ: những bước không hề đơn giản đối với một nhà sản xuất toàn cầu đang cân bằng nhiều dự án sản phẩm và phần mềm.

Tổng hợp lại, những yếu tố này cho thấy việc vượt qua ngưỡng 51% năng lượng tái tạo là chưa đủ. Đối với Musk, bài kiểm tra dường như liên quan nhiều đến sự tự tin, tính nhất quán và nhận thức hơn là dữ liệu thô. Cho đến khi những yếu tố đó đồng thuận, trang thanh toán của Tesla có lẽ vẫn sẽ không có crypto.

Ý nghĩa đối với việc ứng dụng

Về mặt câu chuyện, việc Musk tái tham gia có sức ảnh hưởng lớn. Nếu Bitcoin có thể thực sự duy trì cơ cấu năng lượng sạch hơn và các đối tác thương mại lớn như Tesla bắt đầu giao dịch trở lại, điều này sẽ củng cố câu chuyện bền vững hơn cho crypto.

Tuy nhiên, việc Tesla vẫn chưa tham gia dù có những tuyên bố cho thấy Musk coi lời hứa này là có điều kiện, không phải tự động. Bài kiểm tra này liên quan nhiều đến hình ảnh, kiểm soát rủi ro và câu chuyện hơn là các chỉ số đơn giản.

Hiện tại, trạng thái “trên 51% bền vững” của Bitcoin là một phản bác hấp dẫn đối với các nhà phê bình, nhưng cho đến khi thanh toán được khôi phục, đây vẫn chỉ là một chiến thắng mang tính biểu tượng hơn là thương mại.

Bài viết Elon Musk: ‘You can’t fake energy.’ Has Bitcoin finally gone green enough for Tesla? xuất hiện đầu tiên trên CryptoSlate.