Sherlock Wallet: Ví phát triển mô phỏng & debug giao dịch dApp

Chào các bạn! Hôm nay mình muốn chia sẻ với mọi người về một dự án blockchain rất thú vị, đó là **Sherlock Wallet**, viết tắt là **SHER**. Đừng lo, mình sẽ không dùng những thuật ngữ chuyên ngành khó hiểu đâu, mà sẽ cố gắng giải thích bằng ngôn ngữ đời thường và những ví dụ dễ hình dung nhất.

Sherlock Wallet là gì

Hãy tưởng tượng, chúng ta đang sống trong một thế giới số hóa, nơi rất nhiều giao dịch và thỏa thuận quan trọng đều được ghi lại trên một loại “hợp đồng thông minh” đặc biệt, những hợp đồng này giống như các văn bản pháp luật tự động thực thi. Trong thế giới blockchain, các hợp đồng thông minh này xử lý một lượng lớn tài sản số, ví dụ như tiền mã hóa của bạn. Nhưng nếu các hợp đồng này có lỗ hổng, giống như cửa kho tiền của ngân hàng không khóa kỹ, thì sẽ rất nguy hiểm! Hacker có thể lợi dụng sơ hở để lấy cắp tiền của mọi người.

Sherlock Wallet (thực ra ở đây nói đến **giao thức Sherlock**, token của nó viết tắt là SHER) không phải là một ứng dụng ví để lưu trữ tiền như chúng ta thường dùng, mà là một nền tảng chuyên cung cấp “bảo hiểm” và “bảo đảm an ninh” cho các hợp đồng thông minh này. Bạn có thể hình dung nó như sự kết hợp giữa “công ty an ninh” và “công ty bảo hiểm” trong thế giới blockchain.

Công việc chính của nó là:

• Văn phòng thám tử tìm lỗ hổng: Giống như Sherlock Holmes, nó tổ chức những “thám tử” hàng đầu (tức là các kiểm toán viên bảo mật, trong giao thức Sherlock gọi là “Watsons”) để kiểm tra kỹ lưỡng mã nguồn của hợp đồng thông minh, tìm ra các lỗ hổng tiềm ẩn.
• Công ty bảo hiểm cung cấp bảo đảm: Nếu hợp đồng thông minh đã được kiểm toán bởi Sherlock không may bị hacker tấn công gây thiệt hại tài sản cho người dùng, giao thức Sherlock sẽ chi trả một phần bồi thường, giống như công ty bảo hiểm vậy.

Vì vậy, đối tượng chính mà nó hướng tới là các dự án triển khai hợp đồng thông minh trên blockchain (gọi là “bên giao thức”), những người muốn cung cấp vốn để hỗ trợ bảo đảm an ninh và nhận lợi nhuận (gọi là “người staking”), và tất nhiên là các kiểm toán viên chuyên nghiệp (Watsons).

Tầm nhìn dự án & Giá trị cốt lõi

Tầm nhìn của giao thức Sherlock rất lớn: họ muốn làm cho thế giới blockchain an toàn hơn, để mọi người khi sử dụng các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi) không còn phải lo lắng quá nhiều.

Những vấn đề cốt lõi mà họ muốn giải quyết là:

• Chi phí kiểm toán cao và chất lượng không đồng đều: Kiểm toán hợp đồng thông minh truyền thống có thể rất đắt đỏ, mà chất lượng lại không ổn định, đôi khi chỉ có vài người kiểm toán nên dễ bỏ sót vấn đề.
• Thiếu bảo đảm sau kiểm toán: Dù đã kiểm toán, nếu vẫn bị tấn công thì người dùng thường không được bồi thường.
• Trải nghiệm người dùng phức tạp: Đối với người dùng phổ thông, việc hiểu về an ninh hợp đồng thông minh là rất khó.

Giá trị cốt lõi của Sherlock nằm ở việc cung cấp một mô hình “kiểm toán kết hợp” độc đáo và cơ chế “bảo đảm tài chính”.

• Kiểm toán kết hợp: Kết hợp chiều sâu của kiểm toán truyền thống và chiều rộng của kiểm toán cộng đồng. Họ chỉ định một “Watsons cao cấp” giàu kinh nghiệm (giống như trưởng nhóm thám tử) để kiểm toán chuyên sâu, đồng thời tổ chức “cuộc thi kiểm toán” thu hút hàng trăm chuyên gia bảo mật độc lập trên toàn cầu cùng tìm lỗ hổng, tăng xác suất phát hiện lỗi lên rất nhiều.
• Bảo đảm tài chính: Đây là điểm nổi bật nhất. Giao thức Sherlock sẽ cung cấp “bảo hiểm” cho các hợp đồng đã kiểm toán, nếu hợp đồng gặp lỗ hổng nghiêm trọng gây thiệt hại, Sherlock sẽ bồi thường. Điều này có nghĩa là Sherlock cũng “đặt cược tiền thật”, gắn lợi ích của mình với an ninh của bên giao thức, đảm bảo chất lượng kiểm toán.

Bằng cách này, Sherlock không chỉ giúp các dự án loại bỏ rủi ro tối đa trước khi ra mắt, mà còn cung cấp một lớp bảo vệ sau khi lên mainnet, giúp người dùng DeFi yên tâm hơn.

Đặc điểm kỹ thuật

Giao thức Sherlock được xây dựng trên blockchain Ethereum.

Các đặc điểm kỹ thuật cốt lõi có thể hiểu như sau:

• Vận hành bằng hợp đồng thông minh: Toàn bộ giao thức được quản lý bằng một loạt hợp đồng thông minh, bao gồm gửi tiền, phân phối phần thưởng, xử lý khiếu nại, v.v.
• Cơ chế hợp tác đa bên: Thiết kế một cơ chế tinh vi để phối hợp giữa “bên giao thức”, “Watsons” (kiểm toán viên) và “người staking”. Watsons chịu trách nhiệm kiểm toán, người staking cung cấp vốn làm quỹ bồi thường tiềm năng, bên giao thức trả phí và nhận bảo đảm an ninh.
• Hệ thống trọng tài khiếu nại: Nếu xảy ra sự cố an ninh cần bồi thường, Sherlock có một “ủy ban khiếu nại” để đánh giá ban đầu. Nếu bên giao thức không hài lòng với kết quả, có thể chuyển khiếu nại lên một hệ thống trọng tài phi tập trung hơn (ví dụ hợp tác với UMA Optimistic Oracle), đảm bảo tính công bằng của phán quyết.
• Sherlock AI: Dự án còn nhắc đến Sherlock AI, có khả năng cung cấp phân tích ở cấp độ kiểm toán viên, giúp đội ngũ phát hiện lỗ hổng từ sớm.

Kiến trúc kỹ thuật của nó giống như một hệ thống công ty bảo hiểm phức tạp, nhưng tất cả quy tắc và quy trình đều được viết minh bạch trên blockchain, tự động thực thi bằng code, giảm thiểu can thiệp và sự không minh bạch từ con người.

Kinh tế học token

Token của giao thức Sherlock là **SHER**.

• Ký hiệu token: SHER
• Chuỗi phát hành: Ethereum (token ERC-20)
• Tổng cung: Theo một số nguồn, tổng cung là 1.000.000.000.000 SHER (một nghìn tỷ). Tuy nhiên cũng có nguồn ghi là “chưa xác định”, có thể tổng cung là động hoặc chưa hoàn toàn xác định.
• Công dụng token: Token SHER đóng vai trò then chốt trong hệ sinh thái Sherlock:
  • Quản trị: SHER là token quản trị của giao thức. Điều này có nghĩa là người nắm giữ SHER trong tương lai có thể tham gia vào các quyết định quan trọng như điều chỉnh tham số giao thức, đề xuất tính năng mới, v.v.
  • Khuyến khích: SHER được dùng để khuyến khích các thành phần trong hệ sinh thái. Ví dụ, người staking cung cấp vốn bảo hiểm bằng cách stake stablecoin (như USDC), ngoài phí bảo hiểm do bên giao thức trả và lợi nhuận ngoài (như lãi từ Aave, Compound...), còn nhận thêm SHER như phần thưởng. Đội ngũ bảo mật (Watsons) kiểm toán xuất sắc cũng nhận SHER làm thù lao.
  • Điều phối Watsons: Về lâu dài, SHER có thể đóng vai trò trong việc quản lý phân bổ Watsons và các tham số then chốt của giao thức.
• Lưu thông hiện tại và tương lai: Hiện tại, token SHER có thể chưa được niêm yết rộng rãi trên các sàn giao dịch tiền mã hóa lớn, do đó dữ liệu về lưu thông và giá có thể chưa đầy đủ hoặc khó tra cứu. Điều này cũng đồng nghĩa với thanh khoản thị trường còn thấp.

Lưu ý: Kinh tế học token là lĩnh vực phức tạp và luôn biến động, thông tin trên là tổng hợp từ các nguồn hiện có. Giá trị token chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như cung cầu thị trường, tiến độ dự án, môi trường kinh tế vĩ mô..., biến động rất lớn. Đâykhông phải là lời khuyên đầu tư.

Đội ngũ, quản trị & tài chính

Đội ngũ

Đội ngũ cốt lõi của Sherlock gồm các chuyên gia giàu kinh nghiệm:

• Jack Sanford: Đồng sáng lập. Có kinh nghiệm sâu rộng trong lĩnh vực bảo mật DeFi, từng tham gia nhiều hội đồng bảo mật của các đội ngũ hàng đầu và phát biểu tại nhiều hội nghị ngành.
• Evert Kors: CTO kiêm đồng sáng lập. Có nền tảng khoa học máy tính, từng là kỹ sư bảo mật tại công ty sandbox phần mềm độc hại, có kinh nghiệm phát triển hợp đồng thông minh cho các giao thức DeFi giai đoạn đầu. Anh cũng đóng vai trò then chốt trong phát triển Sherlock AI.

Các thành viên đều có nền tảng vững chắc về AI, an ninh mạng và phát triển hợp đồng thông minh, rất quan trọng để xây dựng một giao thức bảo mật phức tạp.

Quản trị

Cơ chế quản trị của Sherlock đang dần phi tập trung hóa:

• Ví đa chữ ký: Giai đoạn đầu, các chức năng then chốt như nâng cấp giao thức, tạm dừng, thêm/bỏ các giao thức được bảo hiểm... đều do một “ví đa chữ ký” do đội ngũ Sherlock kiểm soát. Ví đa chữ ký cần đa số người được ủy quyền đồng ý mới thực hiện được, an toàn hơn kiểm soát đơn lẻ.
• Chuyển giao cho DAO: Khi giao thức trưởng thành, các chức năng này sẽ dần chuyển giao cho một tổ chức tự trị phi tập trung (DAO), lúc đó người nắm giữ SHER sẽ có quyền quyết định lớn hơn.
• Ủy ban khiếu nại: Sherlock có một “ủy ban khiếu nại” (Sherlock Protocol Claims Committee, SPCC) gồm thành viên đội ngũ cốt lõi và chuyên gia bảo mật nổi tiếng, chịu trách nhiệm phán quyết sơ bộ các khiếu nại. Nếu bên giao thức không đồng ý, có thể kháng cáo lên UMA Optimistic Oracle để phán quyết cuối cùng, đây là cơ chế trọng tài phi tập trung hơn, do đông đảo người nắm giữ token bỏ phiếu quyết định.

Tài chính

Sherlock thành lập năm 2021, đã huy động được 5,5 triệu USD qua vòng hạt giống. Nhà đầu tư gồm IDEO CoLab, Archetype... Điều này cho thấy dự án đã nhận được sự hỗ trợ vốn nhất định từ sớm.

Lộ trình phát triển

Lộ trình của Sherlock chủ yếu xoay quanh việc tối ưu và mở rộng liên tục mảng cốt lõi: kiểm toán và bảo đảm an ninh hợp đồng thông minh.

• Các cột mốc quan trọng trong quá khứ:
  • 2021: Thành lập Sherlock, ra mắt giao thức cốt lõi, bắt đầu cung cấp dịch vụ kiểm toán và bảo hiểm hợp đồng thông minh.
  • Ra mắt mô hình kiểm toán kết hợp: Kết hợp kiểm toán chuyên sâu của Watsons cao cấp và kiểm toán cộng đồng toàn cầu.
  • Giới thiệu cơ chế bảo hiểm tài chính: Cung cấp bảo hiểm cho các giao thức đã kiểm toán, gắn lợi ích của Sherlock với an ninh giao thức.
  • Hợp tác với UMA: Đưa vào cơ chế trọng tài bên thứ ba, đảm bảo tính công bằng của phán quyết khiếu nại.
• Kế hoạch quan trọng trong tương lai:
  • Liên tục cải tiến sản phẩm kiểm toán: Tối ưu quy trình và công cụ của cuộc thi kiểm toán, nâng cao hiệu quả và độ chính xác phát hiện lỗ hổng.
  • Trở thành “cửa ải kiểm toán cuối cùng”: Mục tiêu trở thành “kỳ thi cuối” trước khi giao thức lên mainnet, đảm bảo mã nguồn an toàn nhất, đồng thời cung cấp bảo hiểm liên tục sau khi ra mắt.
  • Khám phá sản phẩm liên quan: Có thể ra mắt các sản phẩm hoặc tính năng liên quan đến dịch vụ bảo mật hiện có, hoàn thiện hơn hệ sinh thái bảo mật Web3.
  • Đẩy mạnh phi tập trung hóa quản trị: Dần chuyển giao nhiều quyền quản trị hơn cho DAO gồm người nắm giữ SHER.
  • Phát triển Sherlock AI: Tiếp tục phát triển và tích hợp AI để phân tích lỗ hổng hiệu quả và thông minh hơn.

Tóm lại, lộ trình của Sherlock xoay quanh mục tiêu cốt lõi “nâng cao liên tục mức độ an ninh Web3”, liên tục cải tiến và đổi mới dịch vụ kiểm toán và bảo hiểm.

Những rủi ro thường gặp

Bất kỳ dự án blockchain nào cũng có rủi ro, Sherlock không ngoại lệ. Khi tìm hiểu dự án này, chúng ta cần khách quan và thận trọng, dưới đây là một số rủi ro thường gặp:

• Rủi ro kỹ thuật & bảo mật:
  • Lỗ hổng hợp đồng thông minh: Dù Sherlock nhằm phát hiện lỗ hổng, nhưng chính hợp đồng thông minh của nó cũng có thể có lỗi chưa biết, nếu bị tấn công có thể ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động và an toàn vốn.
  • Giới hạn của kiểm toán: Dù kiểm toán xuất sắc đến đâu cũng không thể đảm bảo phát hiện 100% lỗi. Hệ thống hợp đồng thông minh phức tạp có thể có rủi ro tương tác khó lường.
  • Rủi ro oracle: Trong quá trình phán quyết khiếu nại, nếu phụ thuộc vào dữ liệu ngoài (như UMA Optimistic Oracle), độ chính xác và khả năng chống tấn công của oracle cũng rất quan trọng.
• Rủi ro kinh tế:
  • Không thế chấp hoàn toàn: Bảo hiểm hợp đồng thông minh của Sherlock không phải thế chấp hoàn toàn, nghĩa là quỹ staking có thể nhỏ hơn tổng số tiền cam kết bảo hiểm. Nếu xảy ra hack quy mô lớn, số tiền cần bồi thường vượt xa quỹ staking, người staking có thể bị mất vốn.
  • Rủi ro bị cắt vốn (Slashing): Người staking để nhận lợi nhuận phải khóa vốn một thời gian và chịu rủi ro. Nếu giao thức được bảo hiểm gặp lỗ hổng lớn, một phần vốn của người staking có thể bị “cắt” để bồi thường.
  • Biến động giá token: SHER là token quản trị và khuyến khích, giá sẽ biến động mạnh theo cung cầu thị trường, tiến độ dự án, tâm lý thị trường tiền mã hóa...
  • Lợi nhuận không chắc chắn: Lợi nhuận (APY) của người staking gồm nhiều phần, trong đó phí bảo hiểm và lợi nhuận ngoài là biến động, có thể không như kỳ vọng.
• Rủi ro tuân thủ & vận hành:
  • Chính sách pháp lý chưa rõ ràng: Môi trường pháp lý cho tiền mã hóa và DeFi toàn cầu vẫn đang phát triển, thay đổi chính sách trong tương lai có thể ảnh hưởng đến hoạt động của Sherlock.
  • Rủi ro tập trung quản trị: Trước khi hoàn toàn phi tập trung, ví đa chữ ký của đội ngũ cốt lõi vẫn có quyền lớn, tiềm ẩn rủi ro tập trung.
  • Rủi ro cạnh tranh: Lĩnh vực bảo mật hợp đồng thông minh cạnh tranh rất khốc liệt, Sherlock cần liên tục đổi mới để giữ lợi thế.

Lưu ý quan trọng: Các rủi ro trên không phải là tất cả, và đầu tư tiền mã hóa luôn có rủi ro cao. Trước khi quyết định, hãy tự nghiên cứu kỹ lưỡng (DYOR) và đánh giá cẩn trọng theo khả năng chịu rủi ro của bản thân.

Danh sách kiểm tra xác minh

Là một nhà nghiên cứu blockchain nghiêm túc, khi đánh giá bất kỳ dự án nào, chúng ta đều cần tự xác minh một số thông tin then chốt. Dưới đây là một số liên kết và chỉ số bạn có thể kiểm tra:

• Địa chỉ hợp đồng trên block explorer: Tìm địa chỉ hợp đồng SHER trên Ethereum, cũng như địa chỉ các hợp đồng cốt lõi của Sherlock. Qua block explorer (như Etherscan), bạn có thể xem tổng cung token, phân bổ holder, lịch sử giao dịch và các tương tác hợp đồng.
  • Địa chỉ hợp đồng SHER (hãy tự tìm thông tin mới nhất trên Etherscan, ví dụ: 0xbcbf...4e39d8 từng được nhắc là hợp đồng SLOCK, nhưng địa chỉ SHER cần xác nhận thêm, hoặc tra cứu trên kênh chính thức của Sherlock Protocol).
• Độ hoạt động trên GitHub: Xem kho mã nguồn của Sherlock trên GitHub để biết tần suất cập nhật code, lịch sử commit, xử lý issue và đóng góp cộng đồng. GitHub hoạt động mạnh thường cho thấy dự án được phát triển và duy trì liên tục.
  • Kho hợp đồng Sherlock V2 core: https://github.com/sherlock-protocol/sherlock-v2-core
  • Kho tài liệu Sherlock: https://github.com/sherlock-protocol/sherlock-docs
• Website và tài liệu chính thức: Đọc kỹ website và tài liệu kỹ thuật (Docs) của dự án, đây là nguồn thông tin đầy đủ và chính thống nhất.
  • Website chính thức Sherlock Protocol: https://www.sherlock.xyz
  • Tài liệu Sherlock V2: https://docs.sherlock.xyz/ (link này dự đoán, hãy kiểm tra link thực tế trên website chính thức)
• Độ hoạt động cộng đồng: Theo dõi hoạt động của dự án trên Twitter, Discord, Medium và các nền tảng cộng đồng để biết mức độ thảo luận, tương tác giữa đội ngũ và cộng đồng.
• Báo cáo kiểm toán: Xem liệu chính giao thức Sherlock đã được kiểm toán bảo mật bởi bên thứ ba hay chưa, điều này đặc biệt quan trọng với một dự án bảo mật.

Tóm tắt dự án

Sherlock Protocol (SHER) là một dự án đổi mới trong lĩnh vực tài chính phi tập trung (DeFi), tập trung nâng cao an ninh hợp đồng thông minh. Dự án kết hợp hai phương pháp độc đáo là “kiểm toán kết hợp” và “bảo hiểm tài chính” để cung cấp giải pháp an ninh một cửa cho các giao thức DeFi.

Bạn có thể hình dung nó như “văn phòng thám tử Holmes” cộng với “công ty bảo hiểm” trong thế giới DeFi. Họ tổ chức các “thám tử” hàng đầu (Watsons) đi tìm lỗ hổng trong hợp đồng thông minh, và cung cấp “bảo hiểm” cho các giao thức đã kiểm toán, nếu xảy ra sự cố an ninh sẽ bồi thường.

Token SHER là công cụ quản trị và khuyến khích của giao thức, nhằm điều phối các thành phần trong hệ sinh thái và từng bước hướng tới quản trị phi tập trung.

Sự xuất hiện của Sherlock đã mang lại ý tưởng và giải pháp mới cho hệ sinh thái an ninh DeFi, cố gắng xây dựng một môi trường blockchain đáng tin cậy hơn thông qua khuyến khích kinh tế và hợp tác đa bên. Tuy nhiên, giống như mọi công nghệ mới, nó cũng đi kèm nhiều rủi ro về kỹ thuật, kinh tế và vận hành, ví dụ như rủi ro bị cắt vốn của người staking, đặc điểm không thế chấp hoàn toàn và biến động giá token.

Tóm lại, Sherlock là một dự án đáng chú ý, đã có những bước đi hữu ích để giải quyết các vấn đề an ninh của DeFi. Nhưng hãy nhớ, thế giới blockchain vừa nhiều cơ hội vừa nhiều rủi ro. Bài giới thiệu hôm nay chỉ là cái nhìn sơ lược, hy vọng giúp bạn có nhận thức đơn giản, dễ hiểu về Sherlock. Nếu bạn quan tâm, hãy tự nghiên cứu sâu hơn (Do Your Own Research, DYOR), đọc tài liệu chính thức và thông tin mới nhất, đồng thời đánh giá cẩn trọng mọi rủi ro tiềm ẩn. Đâykhông phải là lời khuyên đầu tư.