Sygnum cảnh báo việc nắm giữ bitcoin ngày càng tăng của Strategy có thể khiến tài sản này trở nên "không phù hợp" cho dự trữ ngân hàng trung ương

Các phương tiện mua lại Bitcoin như Strategy (trước đây là MicroStrategy) đã thúc đẩy mạnh mẽ nhu cầu của các tổ chức đối với bitcoin, nhưng cách tiếp cận ngày càng quyết liệt và sử dụng đòn bẩy để tích lũy BTC của họ lại có nguy cơ làm suy yếu uy tín của tài sản này với vai trò là dự trữ của ngân hàng trung ương, theo một báo cáo từ ngân hàng tài sản số được quản lý Sygnum.

Vào thứ Hai, Strategy thông báo đã mua thêm 1.045 BTC với giá khoảng 110,2 triệu USD, tương đương mức giá trung bình 105.426 USD cho mỗi bitcoin — nâng tổng số lượng nắm giữ lên 582.000 BTC, trị giá hơn 63 tỷ USD. Con số này tương đương khoảng 2,8% tổng nguồn cung 21 triệu bitcoin và ngụ ý lợi nhuận trên giấy tờ khoảng 22 tỷ USD.

Hiện có 144 công ty đã áp dụng một hình thức dự trữ bitcoin nào đó, trong đó 114 công ty được niêm yết công khai, với các cái tên được Tether hậu thuẫn như Twenty One, Nakamoto, Trump Media, GameStop và K33 gần đây đã gia nhập cùng Metaplanet, Semler Scientific và KULR, áp dụng mô hình do đồng sáng lập Strategy là Michael Saylor tiên phong. Các nhà phân tích tại Bernstein dự đoán Strategy và các công ty bắt chước có thể bổ sung thêm 330 tỷ USD vào kho dự trữ bitcoin của họ trong 5 năm tới, được thúc đẩy bởi chính quyền Trump thân thiện với tiền mã hóa hơn tại Mỹ.

Với kế hoạch của Strategy nhằm tiếp tục mở rộng lượng nắm giữ này thông qua nhiều chương trình tài chính trị giá hàng tỷ đô la, Sygnum cảnh báo rằng sự tập trung như vậy sẽ tạo ra tính dễ tổn thương hệ thống, có thể khiến các ngân hàng trung ương ngần ngại áp dụng bitcoin do lo ngại về thanh khoản, biến động và ảnh hưởng tập trung.

"Việc nắm giữ tập trung lớn là rủi ro đối với bất kỳ tài sản nào và hiện tại lượng nắm giữ của Strategy đang tiến gần đến mức gây vấn đề, khi công ty này nắm giữ gần 3% tổng số bitcoin từng được phát hành, nhưng tỷ lệ này còn cao hơn nhiều nếu tính trên nguồn cung thực sự có thể giao dịch," các nhà phân tích của Sygnum nhận định. "Mục tiêu sở hữu 5% tổng số bitcoin phát hành của họ làm dấy lên lo ngại, đặc biệt vì các phương tiện này tích lũy quá nhiều nguồn cung sẽ làm suy yếu tính chất trú ẩn an toàn của bitcoin. Một công ty tư nhân kiểm soát phần lớn nguồn cung hiện có sẽ khiến bitcoin không còn phù hợp để các ngân hàng trung ương nắm giữ như tài sản dự trữ."

Mô hình mua lại bitcoin doanh nghiệp đang chuyển mình

Theo Sygnum, những gì bắt đầu từ năm 2020 như một chiến lược dự trữ doanh nghiệp để phòng ngừa lạm phát đã chuyển thành mô hình phương tiện đầu tư đầu cơ, với các công ty như Strategy và những cái tên mới như Twenty One Capital hoặc Nakamoto Holdings hiện đang sử dụng nợ — trái phiếu chuyển đổi, cổ phiếu ưu đãi, thậm chí cả công cụ vĩnh viễn — để tận dụng đòn bẩy mua bitcoin vượt xa quy mô hoạt động kinh doanh cốt lõi của họ. Các công ty này hiện hoạt động giống như các quỹ đóng hơn là doanh nghiệp, làm dấy lên nghi ngờ về việc liệu có nên coi hoạt động này là quản lý ngân quỹ, theo nhận định của ngân hàng tài sản số.

Sygnum bổ sung rằng "sự sụt giảm mạnh nguồn cung có thể giao dịch cũng có thể đảo ngược các xu hướng cấu trúc như giảm biến động bitcoin và tăng thanh khoản" — cả hai yếu tố này đều được các tổ chức và ngân hàng trung ương coi là điều kiện tiên quyết để áp dụng bitcoin như tài sản dự trữ. Các nhà phân tích cho rằng những tác động này hiện đang bị bóp méo bởi các phương tiện mua lại sử dụng đòn bẩy, làm lấn át nhu cầu tự nhiên.

Ngoài các trường hợp đặc biệt như El Salvador, hiện rất ít ngân hàng trung ương cân nhắc bổ sung bitcoin vào dự trữ của họ, và càng ít ngân hàng thực sự triển khai kế hoạch này. Tuy nhiên, vào tháng Ba, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh hành pháp thành lập Quỹ Dự trữ Bitcoin Chiến lược Hoa Kỳ, được tạo ra từ khoảng 200.000 BTC (22 tỷ USD) mà chính phủ liên bang đã sở hữu do bị tịch thu trong các vụ án hình sự hoặc dân sự, đồng thời chỉ đạo Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick xây dựng các chiến lược mua thêm bitcoin mà không làm tăng ngân sách. Các nhà chức trách tại Cộng hòa Séc, Bhutan và Pakistan cũng tỏ ra quan tâm.

Lấn át các doanh nghiệp phân bổ bitcoin thận trọng hơn và khuếch đại các đợt suy giảm

Sygnum cho rằng các chiến lược bitcoin sử dụng đòn bẩy này, dù ban đầu được hưởng lợi từ tâm lý tăng giá mạnh và giúp giảm nguồn cung thanh khoản, nhưng về lâu dài lại không bền vững. Các chuyên gia phân tích cho biết, mức chênh lệch giá cổ phiếu so với lượng BTC nắm giữ đã có nguy cơ bị xói mòn hoặc chuyển thành chiết khấu, đặc biệt khi ngày càng nhiều sản phẩm tương tự ra mắt và nhu cầu của nhà đầu tư đạt đỉnh. Thị trường giá xuống hoặc khó khăn trong huy động vốn có thể buộc các công ty này phải bán bitcoin, làm khuếch đại đà giảm giá và tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý thị trường, họ bổ sung.

Theo Sygnum, xu hướng này cũng có thể lấn át các doanh nghiệp phân bổ bitcoin một cách thận trọng hơn. Khác với các chiến lược tích lũy mang tính đầu cơ, việc nắm giữ một lượng nhỏ bitcoin có thể đóng vai trò như biện pháp phòng ngừa rủi ro hợp lý trong hệ thống tài chính toàn cầu đầy biến động. Tuy nhiên, các sản phẩm này có nguy cơ tạo ra ấn tượng rằng bitcoin vốn dĩ gắn liền với đầu cơ đòn bẩy, từ đó có thể làm suy yếu quá trình tiếp nhận một cách cân nhắc của các tổ chức, họ nhận định thêm.

"Các sản phẩm này đã thúc đẩy nhu cầu đối với bitcoin từ những đối tượng không thể, hoặc chưa thể, tiếp cận thị trường crypto. Ở khía cạnh này, chúng đã đóng góp tương tự như tác động của các quỹ ETF Bitcoin. Chúng cũng mang lại lợi ích lớn cho cổ đông của các công ty này khi đầu tư vào tài sản trú ẩn an toàn thay vì rót vốn vào một doanh nghiệp đang suy yếu," các chuyên gia phân tích kết luận. "Tuy nhiên, khi nhu cầu dần ổn định và bị bão hòa bởi nguồn cung tăng lên, định giá cổ phiếu so với lượng bitcoin nắm giữ sẽ gặp rủi ro. Ngoài ra, các chiến lược này cũng tạo ra một số rủi ro nhất định cho toàn bộ thị trường crypto."

Cơ cấu vốn của Strategy được thiết kế để chịu được mức giảm 90% của bitcoin

Michael Saylor, ngược lại, vẫn tự tin vào khả năng chống chịu của Strategy. Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Financial Times, Saylor cho biết cơ cấu vốn của Strategy được thiết kế để chịu được mức giảm 90% của bitcoin kéo dài trong bốn đến năm năm, nhờ sự kết hợp giữa vốn chủ sở hữu, trái phiếu chuyển đổi và các công cụ ưu đãi — dù ông thừa nhận rằng cổ đông vẫn sẽ "chịu thiệt" trong kịch bản này. Các chuyên gia phân tích tại Bernstein cũng cho rằng với mức nợ tương đối thấp và không có khoản thanh toán nào đến hạn trước năm 2028, đòn bẩy của công ty vẫn ở mức có thể kiểm soát.

Tuy nhiên, sự tự tin đó có thể không mở rộng sang nhóm các doanh nghiệp tích lũy bitcoin khác hiện đang sao chép mô hình của Strategy — đặc biệt là những công ty có bảng cân đối yếu hơn, ít sự trung thành từ nhà đầu tư và thu nhập hoạt động hạn chế để giảm thiểu các cú sốc thị trường tiềm ẩn. Khi ngày càng nhiều công ty dường như gia nhập lĩnh vực này mỗi tuần, rủi ro đối với sự ổn định giá bitcoin và tính bền vững của mô hình này có thể gia tăng nếu xảy ra một đợt suy giảm mạnh.