Báo cáo bán niên về tiền điện tử năm 2025: BTC nổi bật, những kẻ bắt chước đang chịu áp lực và đòn bẩy phái sinh trở lại trạng thái hợp lý

Tiêu đề gốc: "Báo cáo phái sinh tiền điện tử của CoinGlass"

Nguồn gốc: CoinGlass

Trong nửa đầu năm 2025, môi trường vĩ mô toàn cầu tiếp tục biến động. Cục Dự trữ Liên bang đã nhiều lần hoãn cắt giảm lãi suất, phản ánh rằng chính sách tiền tệ của họ đã bước vào giai đoạn "chờ đợi và xem xét", trong khi việc tăng thuế quan của chính quyền Trump và các xung đột địa chính trị leo thang đã làm rách nát thêm cấu trúc sở thích rủi ro toàn cầu. Đồng thời, thị trường phái sinh tiền điện tử tiếp tục đà tăng mạnh vào cuối năm 2024 và quy mô chung đã đạt mức cao mới. Sau khi BTC vượt qua mức cao lịch sử là 111.000 đô la vào đầu năm và bước vào giai đoạn hợp nhất, lãi suất mở (OI) phái sinh BTC toàn cầu đã tăng đáng kể và lãi suất mở chung trong tháng 1-tháng 6 đã tăng vọt từ khoảng 60 tỷ đô la lên mức tối đa là hơn 70 tỷ đô la. Tính đến tháng 6, mặc dù giá BTC tương đối ổn định quanh mức 100.000 đô la, thị trường phái sinh đã trải qua nhiều lần xáo trộn mua-bán, rủi ro đòn bẩy đã được giải phóng và cấu trúc thị trường tương đối lành mạnh.

Báo cáo này hướng đến quý 3 và quý 4. Dự kiến, dưới tác động của môi trường vĩ mô (như những thay đổi trong chính sách lãi suất của Hoa Kỳ) và các quỹ tổ chức, thị trường phái sinh sẽ tiếp tục mở rộng quy mô, tính biến động có thể vẫn hội tụ và các chỉ số rủi ro cần được theo dõi liên tục. Chúng tôi vẫn thận trọng lạc quan về sự gia tăng liên tục của giá BTC.

Tổng quan thị trường

Tổng quan thị trường

Trong quý đầu tiên và quý thứ hai của năm 2025, giá BTC đã có những biến động đáng kể. Vào đầu năm, giá BTC đạt mức cao nhất là 110.000 đô la vào tháng 1, sau đó giảm xuống còn khoảng 75.000 đô la vào tháng 4, giảm khoảng 30%. Tuy nhiên, với sự cải thiện của tâm lý thị trường và sự quan tâm liên tục của các nhà đầu tư tổ chức, giá BTC đã tăng trở lại vào tháng 5, đạt đỉnh 112.000 đô la. Tính đến tháng 6, giá ổn định ở mức khoảng 107.000 đô la. Đồng thời, thị phần của BTC tiếp tục tăng trong nửa đầu năm 2025. Theo dữ liệu của Tradingview, thị phần của BTC đạt 60% vào cuối quý đầu tiên, mức cao nhất kể từ năm 2021. Xu hướng này tiếp tục trong quý thứ hai, với thị phần hơn 65%, cho thấy sự ưa chuộng của các nhà đầu tư đối với BTC.

Đồng thời, sự quan tâm của các nhà đầu tư tổ chức đối với BTC tiếp tục tăng và các ETF giao ngay BTC cho thấy xu hướng dòng tiền chảy vào liên tục, với tổng tài sản ETF được quản lý vượt quá 130 tỷ đô la Mỹ. Ngoài ra, một số yếu tố kinh tế vĩ mô toàn cầu, chẳng hạn như sự suy giảm của chỉ số đô la Mỹ và sự ngờ vực đối với hệ thống tài chính truyền thống, cũng đã thúc đẩy sức hấp dẫn của BTC như một phương tiện lưu trữ giá trị.

Trong nửa đầu năm 2025, hiệu suất chung của ETH rất đáng thất vọng. Mặc dù giá ETH đã đạt mức cao nhất trong thời gian ngắn là khoảng 3.700 đô la vào đầu năm, nhưng ngay lập tức đã giảm mạnh trở lại. Đến tháng 4, ETH đã giảm xuống dưới 1.400 đô la, giảm hơn 60%. Sự phục hồi giá vào tháng 5 là hạn chế. Ngay cả khi các lợi ích kỹ thuật được phát hành (như bản nâng cấp Pectra), ETH vẫn chỉ phục hồi lên khoảng 2.700 đô la, không thể lấy lại mức cao nhất vào đầu năm. Tính đến ngày 1 tháng 6, giá ETH ổn định ở mức khoảng 2.500 đô la, giảm gần 30% so với mức cao nhất vào đầu năm và không có dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ và bền vững.

Sự phân kỳ giữa ETH và BTC đặc biệt rõ ràng. Trong bối cảnh BTC phục hồi và tiếp tục gia tăng sự thống trị thị trường, ETH không những không tăng đồng bộ mà còn cho thấy sự yếu kém rõ ràng. Hiện tượng này được phản ánh trong sự sụt giảm đáng kể trong tỷ lệ ETH/BTC, từ 0,036 vào đầu năm xuống mức tối thiểu khoảng 0,017, giảm hơn 50%. Sự phân kỳ này cho thấy sự suy giảm đáng kể trong niềm tin của thị trường vào ETH. Dự kiến trong quý 3 đến quý 4 năm 2025, với sự chấp thuận của cơ chế thế chấp ETF giao ngay ETH, khẩu vị rủi ro của thị trường có thể phục hồi và tâm lý chung dự kiến sẽ cải thiện.

Điểm yếu chung của thị trường altcoin thậm chí còn đáng kể hơn. Theo dữ liệu của CoinGlass, mặc dù một số altcoin chính thống do Solana đại diện đã tăng vọt trong thời gian ngắn vào đầu năm, nhưng sau đó chúng đã trải qua một đợt điều chỉnh liên tục. SOL đã giảm từ mức cao khoảng 295 đô la xuống mức thấp nhất vào tháng 4 là khoảng 113 đô la, giảm hơn 60%. Hầu hết các altcoin khác (như Avalanche, Polkadot, ADA) cũng thường trải qua mức giảm tương tự hoặc lớn hơn. Một số altcoin thậm chí còn giảm hơn 90% so với mức cao nhất của chúng. Hiện tượng này cho thấy mức độ sợ rủi ro của thị trường đối với các tài sản có rủi ro cao đã tăng lên.

Trong môi trường thị trường hiện tại, vị thế của BTC như một tài sản sợ rủi ro đã được củng cố đáng kể và các thuộc tính của nó đã thay đổi từ "sản phẩm đầu cơ" thành "tài sản phân bổ của tổ chức/tài sản vĩ mô", trong khi ETH và altcoin vẫn bị chi phối bởi "vốn tiền điện tử bản địa, đầu cơ bán lẻ và hoạt động DeFi", và vị thế tài sản của chúng giống với cổ phiếu công nghệ hơn. Thị trường ETH và altcoin tiếp tục yếu do sự suy giảm trong sở thích vốn, áp lực cạnh tranh gia tăng và tác động của môi trường vĩ mô và quy định. Ngoại trừ sự mở rộng liên tục của hệ sinh thái của một số chuỗi công khai (như Solana), thị trường altcoin nói chung thiếu sự đổi mới công nghệ rõ ràng hoặc các kịch bản ứng dụng quy mô lớn mới, khiến việc thu hút sự chú ý liên tục của các nhà đầu tư trở nên khó khăn. Trong ngắn hạn, do những hạn chế về thanh khoản ở cấp độ vĩ mô, thị trường ETH và altcoin sẽ khó có thể đảo ngược đáng kể xu hướng yếu kém nếu không có hệ sinh thái hoặc công nghệ mới mạnh mẽ, và tâm lý đầu tư của các nhà đầu tư đối với altcoin vẫn thận trọng và bảo thủ.

Vị thế phái sinh BTC/ETH và xu hướng đòn bẩy

Tổng lãi suất mở của BTC đạt mức cao mới trong nửa đầu năm 2025. Được thúc đẩy bởi dòng tiền lớn đổ vào từ các ETF giao ngay và nhu cầu mạnh mẽ đối với hợp đồng tương lai, OI của hợp đồng tương lai BTC đã tăng thêm, vượt qua mức 70 tỷ đô la vào tháng 5 năm nay.

Điều đáng chú ý là thị phần của các sàn giao dịch được quản lý truyền thống như CME đã tăng nhanh chóng. Tính đến ngày 1 tháng 6, dữ liệu của CoinGlass cho thấy lãi suất mở hợp đồng tương lai CMEBTC đạt 158.300 BTC (khoảng 16,5 tỷ đô la), đứng đầu trong số tất cả các sàn giao dịch, vượt qua 118.700 BTC (khoảng 12,3 tỷ đô la) của Binance trong cùng kỳ. Điều này phản ánh rằng các tổ chức đã tham gia thị trường thông qua các kênh được quản lý và CME và ETF đã trở thành những khoản gia tăng quan trọng. Binance vẫn có mức lãi suất mở lớn nhất trong số các sàn giao dịch tiền điện tử, nhưng thị phần của sàn đã bị pha loãng.

Đối với ETH, giống như BTC, tổng lãi suất mở của sàn đã đạt mức cao mới trong nửa đầu năm 2025 và đã từng vượt quá 30 tỷ đô la Mỹ vào tháng 5 năm nay. Tính đến ngày 1 tháng 6, dữ liệu của CoinGlass cho thấy lãi suất mở tương lai ETH của Binance đạt 2,354 triệu ETH (khoảng 6 tỷ đô la Mỹ), đứng đầu trong số tất cả các sàn giao dịch.

Nhìn chung, việc sử dụng đòn bẩy của người dùng sàn giao dịch có xu hướng hợp lý trong nửa đầu năm. Mặc dù lãi suất mở của toàn bộ thị trường đã tăng, nhưng nhiều biến động mạnh đã xóa bỏ các vị thế đòn bẩy quá mức và tỷ lệ đòn bẩy trung bình của người dùng sàn giao dịch vẫn chưa vượt khỏi tầm kiểm soát. Đặc biệt là sau những biến động của thị trường vào tháng 2 và tháng 4, dự trữ ký quỹ của sàn giao dịch tương đối dồi dào và chỉ số tỷ lệ đòn bẩy của toàn bộ thị trường đôi khi đạt mức cao nhưng không cho thấy xu hướng tăng liên tục.

Phân tích Chỉ số phái sinh CoinGlass (CGDI)

Chỉ số phái sinh CoinGlass (CGDI) là một chỉ số đo lường hiệu suất giá của thị trường phái sinh tiền điện tử toàn cầu. Hiện tại, hơn 80% khối lượng giao dịch trên thị trường tiền điện tử đến từ các hợp đồng phái sinh và chỉ số giao ngay chính thống không thể phản ánh hiệu quả cơ chế định giá cốt lõi của thị trường. CGDI theo dõi động giá của 100 hợp đồng vĩnh viễn tiền điện tử chính thống hàng đầu được xếp hạng theo giá trị thị trường hợp đồng mở (Hợp đồng mở) và kết hợp khối lượng hợp đồng mở (Hợp đồng mở) của chúng để tính trọng số giá trị, nhằm xây dựng một chỉ báo xu hướng thị trường phái sinh có tính đại diện cao theo thời gian thực.

CGDI cho thấy xu hướng phân kỳ so với giá BTC trong nửa đầu năm. Vào đầu năm, BTC tăng mạnh do lực mua của tổ chức và giá vẫn ở gần mức cao lịch sử, nhưng CGDI bắt đầu giảm kể từ tháng 2 - lý do cho sự sụt giảm này là sự yếu kém của giá tài sản hợp đồng chính thống khác. Vì CGDI được tính theo phép tính có trọng số OI của tài sản hợp đồng chính thống, nên BTC là đồng tiền duy nhất nổi bật, trong khi hợp đồng tương lai ETH và altcoin không tăng giá đồng bộ, kéo giảm hiệu suất của chỉ số toàn diện. Tóm lại, rõ ràng là các quỹ đã tập trung vào BTC trong nửa đầu năm. BTC vẫn mạnh chủ yếu là do sự gia tăng dài hạn trong lượng nắm giữ của tổ chức và hiệu ứng ETF giao ngay. Thị phần của BTC tăng lên, trong khi sự nguội lạnh của sự nhiệt tình đầu cơ trong lĩnh vực altcoin và dòng vốn chảy ra khiến CGDI giảm trong khi giá BTC vẫn ở mức cao. Sự phân kỳ này phản ánh sự thay đổi trong sở thích rủi ro của các nhà đầu tư: lợi ích của ETF và nhu cầu tránh rủi ro đã dẫn đến dòng tiền đổ vào các tài sản có vốn hóa thị trường cao như BTC, trong khi sự bất ổn về mặt quy định và hoạt động chốt lời đã gây áp lực lên các tài sản thứ cấp và thị trường altcoin.

Phân tích Chỉ số rủi ro phái sinh CoinGlass (CDRI)

Chỉ số rủi ro phái sinh CoinGlass (CDRI), sau đây gọi là "CDRI", là một chỉ báo để đo cường độ rủi ro của thị trường phái sinh tiền điện tử, được sử dụng để phản ánh định lượng mức sử dụng đòn bẩy, tâm lý giao dịch và rủi ro thanh lý hệ thống của thị trường hiện tại. CDRI tập trung vào các cảnh báo rủi ro hướng tới tương lai và đưa ra các cảnh báo sớm khi cấu trúc thị trường xấu đi và ngay cả khi giá vẫn tăng, nó sẽ cho thấy trạng thái rủi ro cao. Chỉ số này xây dựng bức chân dung rủi ro theo thời gian thực của thị trường phái sinh tiền điện tử thông qua phân tích có trọng số của nhiều chiều như hợp đồng mở, tỷ lệ tài trợ, bội số đòn bẩy, tỷ lệ dài-ngắn, biến động hợp đồng và khối lượng thanh lý. CDRI là mô hình chấm điểm rủi ro chuẩn hóa với phạm vi từ 0-100. Giá trị càng cao, thị trường càng gần trạng thái quá nóng hoặc mong manh và càng có khả năng trải qua quá trình thanh lý hệ thống.

Chỉ số rủi ro phái sinh CoinGlass (CDRI) vẫn ở mức trung lập đến cao hơn một chút trong nửa đầu năm. Tính đến ngày 1 tháng 6, CDRI là 58, nằm trong phạm vi "trung lập rủi ro/biến động trung bình", cho thấy thị trường không quá nóng hoặc hoảng loạn rõ ràng và rủi ro ngắn hạn có thể kiểm soát được.

2. Phân tích dữ liệu về các sản phẩm phái sinh tiền điện tử

Phân tích tỷ lệ tài trợ hợp đồng vĩnh viễn

Những thay đổi về tỷ lệ tài trợ phản ánh trực tiếp việc sử dụng đòn bẩy trên thị trường. Tỷ lệ tài trợ dương thường có nghĩa là tăng vị thế mua và tâm lý thị trường tăng giá; tỷ lệ tài trợ âm có thể chỉ ra sự gia tăng áp lực bán và tâm lý thị trường thận trọng. Biến động của tỷ lệ tài trợ nhắc nhở các nhà đầu tư chú ý đến rủi ro đòn bẩy, đặc biệt là khi tâm lý thị trường thay đổi nhanh chóng.

Trong nửa đầu năm 2025, thị trường hợp đồng tương lai tiền điện tử nói chung cho thấy tình trạng thống trị dài hạn và tỷ lệ tài trợ là dương hầu hết thời gian. Tỷ lệ tài trợ của các tài sản tiền điện tử lớn tiếp tục dương và cao hơn mức chuẩn là 0,01%, cho thấy thị trường nhìn chung đang tăng giá. Trong giai đoạn này, các nhà đầu tư lạc quan về triển vọng thị trường, thúc đẩy sự gia tăng của các vị thế dài hạn. Khi áp lực chốt lời và chen chúc dài hạn tăng lên, BTC đã giảm trở lại từ mức cao vào giữa đến cuối tháng 1 và tỷ lệ tài trợ cũng trở lại bình thường.

Bước vào quý thứ hai, tâm lý thị trường đã trở lại trạng thái hợp lý. Từ tháng 4 đến tháng 6, tỷ lệ tài trợ chủ yếu được duy trì dưới 0,01% (khoảng 11% hàng năm), và thậm chí còn chuyển sang âm trong một số giai đoạn, cho thấy cơn sốt đầu cơ đã lắng xuống và các vị thế mua và bán có xu hướng cân bằng. Theo dữ liệu của CoinGlass, số lần tỷ lệ tài trợ chuyển từ dương sang âm là rất hạn chế, cho thấy không có nhiều thời điểm tâm lý giảm giá của thị trường tập trung. Khi tin tức về thuế quan của Trump gây ra sự sụt giảm mạnh vào đầu tháng 2, tỷ lệ tài trợ vĩnh viễn của BTC đã từng chuyển từ dương sang âm, cho thấy tâm lý bán khống đã đạt đến mức cực đoan cục bộ; khi BTC nhanh chóng giảm xuống khoảng 75.000 đô la vào giữa tháng 4, tỷ lệ tài trợ đã nhanh chóng chuyển sang âm một lần nữa, cho thấy các vị thế bán khống đang bị hoảng loạn; vào giữa tháng 6, các cú sốc địa chính trị đã khiến tỷ lệ tài trợ rơi vào phạm vi âm lần thứ ba. Ngoại trừ những trường hợp cực đoan này, tỷ lệ tài trợ vẫn dương trong hầu hết nửa đầu năm, phản ánh xu hướng tăng giá dài hạn của thị trường. Nửa đầu năm 2025 tiếp tục xu hướng của năm 2024: tỷ lệ tài trợ chuyển sang âm trong một số trường hợp và mỗi lần như vậy đều tương ứng với sự đảo ngược mạnh mẽ của tâm lý thị trường. Do đó, số lần chuyển đổi tỷ lệ tích cực và tiêu cực có thể được sử dụng làm tín hiệu đảo ngược tâm lý - một vài lần chuyển đổi duy nhất trong nửa đầu năm nay chỉ báo trước sự xuất hiện của một bước ngoặt trên thị trường.

Phân tích dữ liệu thị trường quyền chọn

Trong nửa đầu năm 2025, quy mô và chiều sâu của thị trường quyền chọn BTC tăng đáng kể và hoạt động đạt mức cao mới. Tính đến ngày 1 tháng 6 năm 2025, thị trường quyền chọn tiền điện tử vẫn tập trung cao độ ở một số ít sàn giao dịch, chủ yếu bao gồm Deribit, OKX và Binance. Trong số đó, Deribit chiếm hơn 60% thị phần quyền chọn và tiếp tục duy trì lợi thế dẫn đầu tuyệt đối, trở thành trung tâm thanh khoản quyền chọn BTC/ETH chính thống. Đặc biệt là trong thị trường người dùng và tổ chức có giá trị ròng cao, nó được áp dụng rộng rãi do các sản phẩm phong phú, tính thanh khoản tuyệt vời và quản lý rủi ro trưởng thành. Đồng thời, thị phần quyền chọn của Binance và OKX đã tăng nhẹ. Khi Binance và OKX tiếp tục cải thiện hệ thống sản phẩm quyền chọn của mình, thị phần của các sàn giao dịch hàng đầu sẽ có xu hướng phân tán, nhưng vị trí dẫn đầu của Deribit sẽ khó bị lung lay vào năm 2025. Mặc dù thị phần của các quyền chọn giao thức chuỗi DeFi (như Lyra, Premia, v.v.) đã tăng lên, nhưng tổng khối lượng vẫn còn hạn chế.

Theo thống kê của CoinGlass, tổng số hợp đồng mở cho quyền chọn BTC trên toàn thế giới đã đạt mức đỉnh lịch sử là khoảng 49,3 tỷ đô la Mỹ vào ngày 30 tháng 5 năm 2025. Trong bối cảnh thị trường giao ngay ổn định và biến động giảm, các vị thế quyền chọn đã tăng thay vì giảm, điều này cho thấy rõ ràng rằng các nhà đầu tư đang tăng nhu cầu sử dụng quyền chọn để bố trí chéo kỳ hạn và phòng ngừa rủi ro. Về biến động ngụ ý (IV), nửa đầu năm cho thấy xu hướng đầu tiên là giảm và sau đó ổn định. Khi thị trường giao ngay bước vào giai đoạn hợp nhất ở mức cao, biến động ngụ ý của quyền chọn đã giảm đáng kể so với năm ngoái. Vào tháng 5 năm nay, biến động ngụ ý trong 30 ngày của BTC đã giảm xuống mức thấp trong những năm gần đây, cho thấy thị trường kỳ vọng biến động ngắn hạn hạn chế. Điều này trái ngược hoàn toàn với các vị thế mở lớn: một mặt, có các vị thế quyền chọn lớn, mặt khác, có mức biến động thấp trong lịch sử, điều này cho thấy các nhà đầu tư kỳ vọng giá sẽ dao động trong phạm vi hẹp hoặc áp dụng chiến lược bán để kiếm lợi nhuận. Tuy nhiên, bản thân mức biến động cực thấp cũng là một rủi ro - một khi sự kiện thiên nga đen xảy ra, nó có thể kích hoạt sự gia tăng đột ngột về biến động và siết chặt vị thế. Trong cuộc khủng hoảng địa chính trị vào tháng 6, chúng tôi đã quan sát thấy một bước nhảy nhỏ trong IV và tỷ lệ Put/Call tăng đồng bộ lên khoảng 1,28, cho thấy tâm lý né tránh rủi ro ngắn hạn đã nóng lên. Nhìn chung, mức biến động ngụ ý trung bình của các quyền chọn trong nửa đầu năm vẫn ở mức vừa phải, không tăng đột biến như năm 2021.

Tóm tắt các điểm chính của thị trường quyền chọn: trong nửa đầu năm, các vị thế quyền chọn tiếp tục tăng và độ sâu thị trường tăng lên; các nhà đầu tư quan tâm đến các quyền chọn mua có giá cao, nhưng đồng thời phòng ngừa các quyền chọn bán; mức biến động ngụ ý thấp và các chiến lược của người bán chiếm ưu thế. Nhìn về nửa cuối năm, nếu thị trường giao ngay thoát khỏi phạm vi sốc, biến động ngụ ý IV có thể tăng nhanh và thị trường quyền chọn có thể mở ra một vòng định hình lại giá mới.

3. Phân tích dữ liệu thanh lý hợp đồng vĩnh viễn tiền điện tử

Nhìn chung, quy mô các vị thế mua cực kỳ nổi bật trong nửa đầu năm 2025. Đặc biệt trong một số vụ sụp đổ thị trường, rủi ro tích lũy do các vị thế mua đã được giải phóng thông qua thanh lý tập trung. Vào ngày 3 tháng 2 năm 2025, theo thống kê của CoinGlass, tổng cộng khoảng 2,23 tỷ đô la các vị thế đã bị buộc phải đóng trong vòng 24 giờ vào ngày hôm đó, trong đó các vị thế mua chiếm 1,88 tỷ đô la và hơn 729.000 vị thế đã bị buộc phải đóng và thanh lý trong đợt lao dốc này. Đây là đợt thanh lý trong ngày lớn nhất trong quý đầu tiên và quý thứ hai của năm 2025, được kích hoạt bởi thông báo đột ngột của Trump về thuế quan thương mại quy mô lớn, gây ra tình trạng bán tháo hoảng loạn trên thị trường.

Vào ngày 25 tháng 2, tin tức tiêu cực ở cấp độ vĩ mô nổ ra. Trump xác nhận rằng thuế quan sẽ được thực hiện theo đúng lịch trình, gã khổng lồ bán lẻ Walmart của Hoa Kỳ cảnh báo về sự chậm lại trong hiệu suất trong tương lai và biên bản cuộc họp của Cục Dự trữ Liên bang trở nên diều hâu. Tin tức này khiến thị trường vốn đã mong manh trở nên tồi tệ hơn và thị trường tiền điện tử một lần nữa trải qua một đợt bán tháo giống như giẫm đạp. BTC đã giảm xuống dưới mốc tâm lý quan trọng là 90.000 đô la vào ngày hôm đó, thiết lập mức thấp mới kể từ tháng 11 năm ngoái. Tổng số tiền thanh lý bắt buộc trên toàn bộ mạng lưới vào ngày hôm đó là khoảng 1,57 tỷ đô la Mỹ. Cấu trúc thanh lý tương tự như vào đầu tháng 2. Đợt thanh lý lần này vẫn chủ yếu là các vị thế mua. Khi thị trường tiếp tục giảm, các quỹ đòn bẩy dài hạn tích lũy ở mức cao và được thanh lý theo cách tập trung. Ví dụ, Bybit, một sàn giao dịch, đã thanh lý các vị thế của mình trị giá khoảng 666 triệu đô la Mỹ, trong đó gần 90% là các vị thế mua. Về mặt tài sản, ngoài việc BTC và ETH bị ảnh hưởng nặng nề, các altcoin còn giảm mạnh hơn nữa - ví dụ, sau khi Solana đạt mức cao vào giữa tháng 1, giá của nó đã giảm một nửa vào cuối tháng 2, giảm hơn 50% và số tiền thanh lý các hợp đồng vĩnh viễn liên quan đã vượt quá 150 triệu đô la Mỹ. Vào đầu tháng 3, giá của BTC đã từng giảm xuống còn khoảng 82.000 đô la Mỹ và các loại tiền tệ chính thống đã thiết lập mức thấp mới trong nhiều tháng.

Sau khi thị trường chạm mức thấp mới trong năm vào ngày 7 tháng 4, đòn bẩy dài hạn của thị trường nói chung đã về cơ bản được xóa bỏ, tạo điều kiện thị trường tốt để tiếp tục tăng. Theo kinh nghiệm lịch sử, sau khi thanh lý các vị thế dài hạn quy mô lớn, thị trường có xu hướng ổn định do giải phóng rủi ro đòn bẩy, có lợi cho việc chạm đáy và thị trường bước vào giai đoạn "sửa chữa sau khi giảm đòn bẩy". Vào ngày 23 tháng 4 năm 2025, thị trường tiền điện tử đã trải qua sự kiện thanh lý ngắn hạn lớn nhất trong năm, trở thành một trong những bước ngoặt mang tính biểu tượng nhất của thị trường cho đến nay trong năm 2025. Vào ngày 22 tháng 4, BTC đã tăng vọt gần 7% lên 93.000 đô la trong một thời gian ngắn, dẫn đến việc thanh lý bắt buộc hơn 600 triệu đô la ở các vị thế ngắn hạn, chiếm 88% tổng số thanh lý trong ngày hôm đó, vượt xa các khoản lỗ dài hạn. Tỷ lệ các vị thế ngắn hạn trên các sàn giao dịch lớn vượt quá 75%. Trong trường hợp tăng nhanh đơn phương, thanh lý bán khống sẽ khuếch đại đáng kể động lực tăng và hình thành một đợt che đậy bán khống theo kiểu "đàn áp". Tuy nhiên, xét trên góc độ toàn cầu, quy mô tuyệt đối của các vị thế bán khống trong nửa đầu năm thường thấp hơn quy mô của các vị thế mua: ví dụ, quy mô của ngày thanh lý bán khống lớn nhất (khoảng 500-600 triệu đô la Mỹ) nhỏ hơn đáng kể so với quy mô của ngày thanh lý mua vào tháng 2 (1,88 tỷ đô la Mỹ). Điều này liên quan đến chu kỳ tăng của toàn bộ thị trường. Những người mua dài hạn sẵn sàng tăng đòn bẩy và chịu rủi ro lớn hơn. Tuy nhiên, những người mua dài hạn lại quá lạc quan và sử dụng đòn bẩy. Khi giá chính bị phá vỡ, rất dễ kích hoạt một chuỗi thanh lý, hình thành nên một "vòng xoáy tử thần" của thanh lý đòn bẩy.

Vào tháng 2 năm 2025, Bybit một lần nữa đẩy dữ liệu thanh lý đầy đủ ra thị trường và công chúng thông qua API, đây đã trở thành một trong những sự kiện mang tính biểu tượng nhất trên thị trường phái sinh tiền điện tử trong những năm gần đây. Bối cảnh trực tiếp của động thái này là sự chỉ trích của ngành về việc thiếu minh bạch dữ liệu nền tảng giao dịch đang gia tăng, đặc biệt là việc công bố dữ liệu thanh lý không đầy đủ, từ lâu đã dẫn đến tình trạng bất đối xứng thông tin trên thị trường và ảnh hưởng đến khả năng của những người tham gia giao dịch trong việc xác định và quản lý rủi ro thị trường. Trong tình hình này, Bybit đã chủ động cải thiện chiều rộng và chiều sâu của việc công bố dữ liệu, thể hiện quyết tâm nâng cao uy tín của nền tảng và cải thiện khả năng cạnh tranh trên thị trường. Việc Bybit thúc đẩy việc công bố dữ liệu thanh toán toàn diện và kịp thời là một biện pháp quan trọng để thúc đẩy sự phát triển minh bạch và chuẩn hóa của thị trường phái sinh tiền điện tử. Việc đẩy dữ liệu thanh toán đầy đủ theo thời gian thực sẽ giúp những người tham gia thị trường và các nhà phân tích đánh giá chính xác hơn các rủi ro thị trường, đặc biệt là trong giai đoạn thị trường biến động mạnh và có thể giảm thiểu hiệu quả các đánh giá sai về rủi ro và tổn thất giao dịch do tình trạng bất đối xứng thông tin gây ra. Động thái này đã đưa ra một ví dụ điển hình về tính minh bạch dữ liệu cho toàn bộ ngành và có vai trò tích cực trong việc thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường phái sinh tiền điện tử.

IV. Phân tích sự phát triển của các sàn giao dịch phái sinh

Dữ liệu từ năm 2025 cho thấy tổng khối lượng giao dịch của các sản phẩm phái sinh tiền điện tử đã cho thấy xu hướng tăng trưởng vừa phải so với năm 2024, nhưng tính biến động đã tăng đáng kể. Bị ảnh hưởng bởi môi trường kinh tế vĩ mô toàn cầu, sự đổ bộ của các ETF giao ngay BTC và các chính sách của Fed, hoạt động thị trường trong năm 2025 đã tăng đáng kể, đặc biệt là khi thị trường biến động mạnh, khối lượng giao dịch của thị trường phái sinh đã nhiều lần lập mức cao mới. Đồng thời, cấu trúc thị trường tập trung hơn nữa vào các sàn giao dịch chính và các nền tảng như Binance, OKX, Bybit, Bitget và Gate chiếm lĩnh thị phần chính. Đồng thời, Binance, với tư cách là một nền tảng chính, tiếp tục củng cố vị thế độc quyền thị trường của mình và khối lượng giao dịch của nó vượt xa các sàn giao dịch phái sinh tiền điện tử khác. Mặc dù các nền tảng như OKX và Bybit vẫn cạnh tranh, nhưng khoảng cách với Binance đã nới rộng. Điều đáng chú ý là kể từ năm 2024, sự tham gia của các tổ chức tuân thủ (như CME) đã tăng lên, thúc đẩy quá trình thể chế hóa thị trường phái sinh. Sự tăng trưởng ổn định của khối lượng giao dịch phái sinh phản ánh nhu cầu ngày càng tăng của thị trường đối với các công cụ quản lý rủi ro và đòn bẩy, nhưng cũng cần phải cảnh giác về rủi ro thanh khoản và những thay đổi về chính sách quản lý trong môi trường biến động cao. Nhìn chung, khối lượng giao dịch trên thị trường tập trung cao độ vào các nền tảng hàng đầu, thị phần của các sàn giao dịch hàng đầu tiếp tục tăng và hiệu ứng Matthew được tăng cường. Niềm tin của nhà đầu tư có mối tương quan cao với tính thanh khoản và các nền tảng chất lượng cao đã trở thành địa điểm ưa thích cho các quỹ chính thống và hoạt động giao dịch.

Binance

Binance luôn duy trì khối lượng giao dịch hàng ngày cực cao trong nửa đầu năm 2025, với khối lượng giao dịch trong một ngày lên tới gần 200 tỷ đô la Mỹ trong nhiều lần. Trong toàn bộ chu kỳ, khối lượng giao dịch của Binance đã dao động ở mức cao nói chung và các giá trị cực cao thường xuyên xuất hiện, phản ánh rằng nền tảng này có sức hấp dẫn thị trường và tính thanh khoản mạnh mẽ trong mọi điều kiện thị trường (bao gồm cả biến động lớn và phạm vi bình thường). Điều đáng chú ý là trong những giai đoạn thị trường biến động mạnh (như thị trường tăng mạnh hoặc điều chỉnh), khối lượng giao dịch của Binance đã được khuếch đại đáng kể, cho thấy các quỹ lớn và người dùng chính có xu hướng lựa chọn nền tảng thanh khoản nhất để phòng ngừa rủi ro và giao dịch chiến lược trong các thị trường có tính biến động cao.

Binance có khối lượng giao dịch hàng ngày lớn nhất và hiệu ứng đầu là đáng kể. So với các sàn giao dịch chính thống như OKX và Bybit, Binance có lợi thế rõ ràng về khối lượng giao dịch và thị phần của sàn này tiếp tục mở rộng. Hầu hết thời gian, khối lượng giao dịch của riêng Binance đã tiếp cận hoặc vượt quá tổng khối lượng của các nền tảng lớn khác. Dựa trên khối lượng giao dịch cao, Binance có sức mạnh định giá toàn cầu để khám phá giá và phòng ngừa rủi ro cho BTC và các hợp đồng phái sinh chính thống, điều này giúp Binance có ảnh hưởng lớn hơn đến xu hướng và biến động của thị trường.

OKX

OKX duy trì khối lượng hợp đồng phái sinh tương đối cao trong nửa đầu năm 2025, với khối lượng trung bình hàng ngày khoảng 30 tỷ đô la và phạm vi chung dao động trong khoảng từ 20 tỷ đến 40 tỷ đô la, nhưng so với Binance thì vẫn còn một khoảng cách lớn về khối lượng. Khối lượng của OKX cho thấy sự biến động đáng kể, đặc biệt là trong giai đoạn điều kiện thị trường biến động, với khối lượng hàng ngày tăng đáng kể gấp nhiều lần, cho thấy nền tảng của họ vẫn có khả năng phản ứng và sức hấp dẫn mạnh mẽ với thị trường. Hầu hết thời gian, khối lượng của OKX vẫn ở trong phạm vi tương đối ổn định, nhưng nhìn chung vẫn kém hơn một chút so với Binance và một số nền tảng mới nổi đang phát triển nhanh, điều này cho thấy OKX vẫn có lượng người dùng và thanh khoản vững chắc trên thị trường phái sinh, nhưng đà tăng trưởng cao đang dần suy yếu.

Vào năm 2025, trọng tâm chiến lược của OKX đã chuyển rõ ràng từ các sàn giao dịch tập trung truyền thống (CEX) sang hệ sinh thái Web3 và ví. Sự tăng trưởng bùng nổ của OKX Wallet đã thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái tích hợp DeFi, quản lý tài sản trên chuỗi, NFT và DApp, thu hút một lượng lớn người dùng mới và sự di chuyển của tài sản trên chuỗi, nhưng điều này cũng dẫn đến sự chậm lại trong tăng trưởng khối lượng giao dịch phái sinh trên OKX CEX và một số người dùng và tài sản đang hoạt động đã chảy vào hệ sinh thái trên chuỗi hoặc đa chuỗi. Mặc dù khối lượng giao dịch phái sinh của nền tảng CEX vẫn đi đầu trong ngành, nhưng logic tăng trưởng và mô hình thanh khoản đang trải qua những thay đổi sâu sắc. Khối lượng giao dịch phái sinh của OKX vẫn ổn định trong nửa đầu năm 2025, nhưng đà tăng trưởng không tốt bằng nền tảng chính. Liệu nó có thể đạt được một vòng đột phá mới trong các doanh nghiệp Web3 như OKX Wallet trong tương lai hay không sẽ trở thành một biến số quan trọng trong việc xác định vị thế thị trường của nó.

Bybit

Trong nửa đầu năm 2025, Bybit cho thấy hoạt động giao dịch ổn định trên thị trường hợp đồng tương lai. Khối lượng giao dịch phân bổ dày đặc và không có tình trạng cạn kiệt giao dịch dài hạn, điều này cho thấy cơ sở người dùng của Bybit đang hoạt động và tính thanh khoản được duy trì. Khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày là 17 tỷ đến 35 tỷ đô la Mỹ. Bybit đứng thứ ba trên thị trường hợp đồng tương lai toàn cầu, chỉ sau Binance và OKX, với thị phần khoảng 10%-15%. Khối lượng giao dịch cao nhất của Bybit ngang bằng với OKX trong một số giai đoạn, làm nổi bật khả năng cạnh tranh mạnh mẽ của Bybit trên thị trường phái sinh tiền điện tử. Mặc dù vẫn còn một khoảng cách đáng kể với Binance, nhưng Bybit có lợi thế đến sau về kinh nghiệm giao dịch bán lẻ, ảnh hưởng của cộng đồng Web3 và sự mở rộng của thị trường mới nổi. Bybit có tỷ lệ thâm nhập cao hơn ở các thị trường Châu Âu, Châu Mỹ và Đông Nam Á và ảnh hưởng của thương hiệu mạnh hơn. Dự kiến sẽ tiếp tục làm xói mòn thị phần của các nền tảng tầm trung và thấp và thu hẹp khoảng cách với OKX đứng thứ hai.

Bitget

Trong nửa đầu năm 2025, Bitget đã cho thấy đà tăng trưởng đáng kể trên thị trường phái sinh tiền điện tử toàn cầu, đặc biệt là trong lĩnh vực giao dịch hợp đồng vĩnh viễn. Theo dữ liệu của CoinGlass, khối lượng giao dịch hợp đồng vĩnh viễn trung bình hàng ngày của Bitget đã tăng đều đặn lên trong khoảng từ 15 tỷ đô la Mỹ đến 30 tỷ đô la Mỹ, với mức đỉnh điểm là gần 90 tỷ đô la Mỹ, cho thấy hiệu suất mạnh mẽ của công ty trên thị trường. Nền tảng này đáp ứng nhiều nhu cầu giao dịch khác nhau thông qua nhiều mục tiêu hợp đồng vĩnh viễn phong phú và thu hút một lượng lớn người dùng trẻ tham gia, đặc biệt là ở các thị trường mới nổi như Đông Nam Á và Mỹ Latinh. Thông qua tiếp thị bản địa hóa và hợp tác thương hiệu, công ty đã nâng cao ảnh hưởng của thương hiệu và phạm vi phủ sóng của người dùng. Ngoài ra, Bitget tiếp tục tiến bộ trong đổi mới công nghệ, tối ưu hóa hệ thống giao dịch và cải thiện trải nghiệm của người dùng, củng cố thêm vị thế trên thị trường của mình. Mặc dù vẫn còn một khoảng cách nhất định với Binance và OKX, nhưng nó đã trở thành một trong những sàn giao dịch có tiềm năng tiến lên nhóm hàng đầu nhất.

Gate

Trong nửa đầu năm 2025, lĩnh vực giao dịch hợp đồng Gate đã cho thấy đà tăng trưởng đáng kể, với khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày tăng đều đặn trong khoảng từ 10 tỷ đô la Mỹ đến 30 tỷ đô la Mỹ và đạt đỉnh cao nhất khi đạt gần 60 tỷ đô la Mỹ, cho thấy hoạt động giao dịch của thị trường phái sinh của nền tảng này tiếp tục dao động trong phạm vi cao của ngành. Xét về góc độ tăng trưởng khối lượng giao dịch và mở rộng thị phần, Gate đã dần tạo dựng được lợi thế khác biệt trong bối cảnh cạnh tranh của thị trường phái sinh tài sản kỹ thuật số toàn cầu hiện nay, đồng thời củng cố ảnh hưởng của mình tại các thị trường mới nổi và các nhóm nhà đầu tư vừa và nhỏ.

Nền tảng này tiếp tục mở rộng phạm vi bao phủ của các loại hợp đồng, tối ưu hóa ma trận các sản phẩm phái sinh đa dạng như hợp đồng vĩnh viễn, quyền chọn và các sản phẩm đòn bẩy, đồng thời đáp ứng nhu cầu của các nhóm người dùng có sở thích rủi ro và nhu cầu đầu tư khác nhau. Mặc dù vẫn còn kém xa các nền tảng hàng đầu như Binance và OKX, Gate đã trở thành một trong những nền tảng giao dịch hợp đồng mới nổi có định hướng tăng trưởng và có ảnh hưởng nhất với tốc độ tăng trưởng ổn định và lợi thế cạnh tranh khác biệt, đồng thời thu hút được nhiều sự chú ý từ ngành.

Hyperliquid

Hyperliquid là một trong những đại diện của sàn giao dịch phái sinh phi tập trung (DEX) mới nổi trong giai đoạn 2023-2025. Tính đến nửa đầu năm 2025, khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày của Hyperliquid đã liên tục vượt quá 3 tỷ đô la và khối lượng giao dịch hàng ngày trong một số giai đoạn cao điểm đã vượt quá 17 tỷ đô la. Hyperliquid sử dụng công nghệ khớp lệnh do protogenesis link phát triển để đạt được độ trễ cực thấp và tính thanh khoản cao mà không cần đến giải quyết oracle, cải thiện đáng kể độ sâu giao dịch và hiệu quả giá.

Khối lượng giao dịch của Hyperliquid có tốc độ tăng trưởng theo tháng (hàng tháng và hàng quý) cao nhất trong ngành DEX và các chỉ số cốt lõi của nó như số lượng người dùng hoạt động, TVL (tổng khối lượng bị khóa) và doanh thu giao thức cũng đã vượt xa DEX truyền thống. Trong năm qua, Hyperliquid đã đạt được mức tăng trưởng bùng nổ từ khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày dưới 100 triệu đô la lên tới 3-5 tỷ đô la. Tốc độ và tốc độ tăng trưởng của nó là chưa từng có trong lĩnh vực DEX. Hyperliquid hiện chiếm hơn 80% thị trường hợp đồng vĩnh viễn DeFi.

Phân tích độ sâu thị trường sàn giao dịch

Độ sâu thị trường là một chỉ số quan trọng để đo lường sự tích lũy và phân phối các báo giá mua và bán ở các mức giá khác nhau trong sổ lệnh của sàn giao dịch, phản ánh trực tiếp mức thanh khoản của thị trường và khả năng thực hiện giao dịch. Đối với các sàn giao dịch tiền điện tử, độ sâu thị trường sâu có thể làm giảm hiệu quả tác động của các giao dịch lớn lên giá, giảm trượt giá và cải thiện trải nghiệm giao dịch cũng như hiệu quả về chi phí của người dùng. Điều này đặc biệt quan trọng để thu hút những người tham gia thanh khoản chuyên nghiệp như các nhà giao dịch tần suất cao và các nhà tạo lập thị trường tổ chức, vì họ thường cần duy trì sự ổn định của giá tài sản trong trường hợp dòng tiền vào và ra lớn và thường xuyên. Độ sâu thị trường dồi dào cũng đặt nền tảng cho hoạt động ổn định của các thị trường phái sinh như hợp đồng và quyền chọn, giúp hình thành mức chênh lệch giá mua-bán chặt chẽ và nâng cao chức năng phát hiện giá và hiệu quả phòng ngừa rủi ro của toàn bộ thị trường.

Theo dữ liệu của CoinGlass, Binance tiếp tục duy trì vị trí dẫn đầu tuyệt đối về độ sâu thị trường BTC trong số các sàn giao dịch tiền điện tử giao ngay toàn cầu. Độ sâu sổ lệnh trung bình trên thị trường được duy trì trong khoảng từ 20 triệu đô la Mỹ đến 25 triệu đô la Mỹ cho mỗi bên, trong khi Binance chiếm khoảng 32% thị phần với độ sâu đơn phương khoảng 8 triệu đô la Mỹ, vượt xa Bitget đứng thứ hai (khoảng 4,6 triệu đô la Mỹ) và OKX đứng thứ ba (khoảng 3,7 triệu đô la Mỹ). Điều đáng chú ý hơn là về độ sâu của các lệnh vượt quá 1 triệu đô la, chỉ có Binance đạt được độ sâu hơn 1 triệu đô la cho mỗi bên, trong khi các sàn giao dịch chính thống còn lại đều dưới 500.000 đô la. Sự dẫn đầu tuyệt đối của Binance về độ sâu thị trường BTC chứng minh đầy đủ mức thanh khoản tuyệt vời của sàn này với tư cách là sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới, trong khi các sàn giao dịch khác như OKX và Bybit vẫn còn chỗ để bắt kịp về độ sâu thị trường và thanh khoản.

V. Tóm tắt

Trong nửa đầu năm 2025, thị trường phái sinh tiền điện tử cho thấy khả năng phục hồi mạnh mẽ và sự khác biệt về mặt cấu trúc trong bối cảnh bất ổn vĩ mô toàn cầu và rủi ro địa chính trị gia tăng. Một mặt, được thúc đẩy bởi dòng tiền ETF giao ngay liên tục chảy vào và sự gia tăng phân bổ của tổ chức, BTC không chỉ phá vỡ mức cao lịch sử mà còn duy trì ở mức hợp nhất cao, quy mô thị trường phái sinh và lãi suất mở đều đạt mức cao mới. Về mặt cấu trúc thị trường, tỷ lệ các sàn giao dịch tuân thủ như CME đã tăng lên và hiệu ứng ETF tiếp tục củng cố vị thế của BTC là "phân bổ tài sản của tổ chức", dẫn đến sự thay đổi sâu sắc trong sở thích rủi ro của toàn bộ ngành. Mặt khác, ETH và các altcoin chính thống đã phải chịu nhiều áp lực về công nghệ, sinh thái và vốn, và hiệu suất chung của chúng là yếu. Tỷ lệ ETH/BTC đã giảm mạnh và tâm lý đầu tư vào altcoin thận trọng. Thiếu các động lực cải tiến công nghệ và kịch bản ứng dụng mới trong ngành.

Theo quan điểm giao dịch, cấu trúc đòn bẩy chung của các sản phẩm phái sinh có xu hướng lành mạnh và quy mô của thị trường tương lai và quyền chọn tiếp tục mở rộng. Rủi ro đòn bẩy đã được giải phóng hiệu quả sau một số điều kiện thị trường dữ dội. Lãi suất mở và thanh khoản trên thị trường quyền chọn đã đạt mức cao kỷ lục, trong khi biến động ngụ ý vẫn ở mức thấp và lực mua và bán có xu hướng cân bằng. Thị trường quyền chọn đang hoạt động và nhu cầu tăng giá và tránh rủi ro cùng tồn tại. Theo mô hình mâu thuẫn của các vị thế cao và biến động thấp, thị trường vẫn cần cảnh giác với những rủi ro đột ngột của các sự kiện "thiên nga đen". Việc thanh lý các vị thế mua và bán trên diện rộng bùng nổ vào năm 2025 không chỉ giải phóng rủi ro đòn bẩy thị trường mà còn tạo điều kiện cho việc sửa chữa giá và ổn định thị trường sau đó. Ở cấp độ nền tảng, Binance tiếp tục duy trì lợi thế về thanh khoản và sức mạnh định giá trên thị trường toàn cầu. OKX, Bybit, Bitget, v.v. cũng đang củng cố khả năng cạnh tranh của mình trong các phân khúc thị trường tương ứng. Các sàn giao dịch phái sinh phi tập trung như Hyperliquid đã cho thấy sự tăng trưởng bùng nổ và sức sống đổi mới của lĩnh vực DeFi liên tục được giải phóng.

Nhìn về nửa cuối năm 2025, các biến số cốt lõi của thị trường vẫn sẽ là các chính sách vĩ mô, dòng tiền ETF và chuyển đổi sở thích rủi ro. Nếu có sự điều chỉnh đáng kể trong chính sách lãi suất của Fed hoặc cơ chế thế chấp ETF giao ngay ETH được triển khai, thì dự kiến sẽ trở thành chất xúc tác quan trọng để sửa chữa sở thích rủi ro. Nhìn chung, các đặc điểm "tài sản vĩ mô" của BTC đang ngày càng nổi bật, xu hướng thể chế hóa và tuân thủ trên thị trường phái sinh đang tăng tốc và các nền tảng hàng đầu và giao thức sáng tạo tiếp tục được hưởng lợi. Đồng thời, các chính sách quản lý, rủi ro đột ngột và thay đổi thanh khoản vẫn là những thách thức về mặt cấu trúc chưa được giải quyết. Các nhà đầu tư cần tiếp tục chú ý đến đòn bẩy thị trường và các chỉ số thanh khoản, điều chỉnh mức độ rủi ro một cách năng động và chủ động tìm kiếm sự cân bằng giữa phân bổ tài sản và phòng ngừa rủi ro trong làn sóng chuyển đổi chu kỳ và đổi mới.

Bài viết này xuất phát từ một đóng góp và không đại diện cho quan điểm của BlockBeats.