AQSH Kambodjaning Prince Group tomonidan amalga oshirilgan firibgarliklarga aloqador $14 milliard qiymatidagi Bitcoin’ni musodara qildi, kriptovalyuta orqali mablag‘larni yuvish holati aniqlangan

Amerika Qo‘shma Shtatlarida prokurorlar Kambodjaning Prince Group guruhini firibgarlik va pul yuvish fitnasi bo‘yicha aybladi, tarixdagi eng yirik moliyaviy zarbalardan biri doirasida 14 milliard dollardan ortiq Bitcoin musodara qilindi.

Kambodjaning Prince Group — bu xitoy-kambodjalik tadbirkor Chen Zhi boshchiligidagi konglomerat bo‘lib, o‘zini ko‘chmas mulk rivojlantirish, moliya va iste’mol xizmatlarini qamrab olgan qonuniy ko‘p millatli biznes sifatida ko‘rsatgan. Biroq, AQSh Adliya departamentiga ko‘ra, bu hammasi minglab jabrlanuvchilarni kripto firibgarliklari, odam savdosi va pul yuvish orqali ekspluatatsiya qilgan keng ko‘lamli jinoyat imperiyasini yashirish uchun niqob bo‘lgan.

DOJ Chen’ni, guruh raisi va Kambodja hamda Buyuk Britaniya fuqaroligiga ega shaxs sifatida, investorlarni aldash va noqonuniy mablag‘larni Janubi-Sharqiy Osiyoda joylashgan ko‘plab qobiq kompaniyalar va firibgarlik operatsiyalari orqali yuvish uchun tashkil etilgan yirik transmilliy tarmoqni boshqarganlikda ayblamoqda.

Sud hujjatlariga ko‘ra, Chen Kambodjada kamida o‘nlab firibgarlik majmualarini boshqargan, u yerda traffiking qilingan ishchilar butun dunyo bo‘ylab jabrlanuvchilarni nishonga olgan “pig butchering” firibgarliklarini amalga oshirishga majbur qilingan.

Kambodja bunday firibgarlik majmualari uchun mashhur bo‘lib, Janubi-Sharqiy Osiyoda jinoyat operatsiyalari uchun asosiy nuqtalardan biri hisoblanadi. Myanmar, Laos, Filippin, Malayziya va Vetnam kabi davlatlarda ham shunga o‘xshash tarmoqlar ko‘paygan.

“Traffiking qilingan ishchilar qamoqxonaga o‘xshash majmualarda saqlanib, sanoat miqyosida onlayn firibgarliklarni amalga oshirishga majbur qilingan, ular butun dunyo bo‘ylab, jumladan AQShda ham minglab odamlarni nishonga olgan,” — dedi Milliy xavfsizlik bo‘yicha yordamchi bosh prokuror John A. Eisenberg bayonotida.

Chen boshqargan majmualarda “telefon fermalari” joylashgan bo‘lib, ularni Chenning sheriklari tashkil etgan va imkon qadar ko‘proq jabrlanuvchiga yetib borish uchun millionlab mobil telefon raqamlarini sotib olishgan. Repressiya davomida aniqlangan ikki fermada 1 250 ta mobil telefon bo‘lib, ular firibgarlik uchun ishlatilgan taxminan 76 000 ta ijtimoiy tarmoq akkauntini boshqargan.

Hokimiyat Prince Group’ga tegishli hujjatlarni ham topdi, unda potentsial jabrlanuvchilar bilan ishonchni qanday qurish bo‘yicha batafsil reja ko‘rsatilgan. Tavsiyalarda realistik ijtimoiy tarmoq obrazlaridan foydalanish, doimiy aloqa saqlash va firibgarlikni ishonchli ko‘rsatish uchun “juda chiroyli” ayollar suratlaridan qochish kerakligi aytilgan.

Kriptovalyutadan mablag‘larni yuvishda foydalanish

Prokurorlarning aytishicha, Chen va uning sheriklari o‘g‘irlangan mablag‘larni xususiy samolyotlar, hashamatli ko‘chmas mulk va noyob san’at asarlarini o‘z ichiga olgan dabdabali hayotni moliyalashtirish uchun ishlatgan, bu orada o‘z boyliklarining jinoyat kelib chiqishini murakkab pul yuvish kanallari, jumladan onlayn qimor va kriptovalyuta mayning operatsiyalari orqali yashirishgan.

Chen boshchiligida Prince Group a’zolari “spraying” va “funneling” kabi ilg‘or kriptovalyuta yuvish usullaridan foydalangan. Spraying — o‘g‘irlangan aktivlarni minglab wallet manzillariga tezda tarqatish orqali izini yo‘qotish, funneling esa bu mablag‘larni oraliq wallet va birjalar orqali stablecoin yoki fiat valyutaga aylantirishdan iborat.

Tergovchilar guruh kriptovalyuta mikserlari, over-the-counter brokerlari va offshor birjalardan foydalangan deb hisoblashmoqda, bu esa mablag‘larning global moliyaviy tizimda aniqlanmasdan aylanishiga imkon bergan.

Hokimiyat Chen va uning tarmog‘i boshqaruvidagi walletlardan taxminan 127 271 Bitcoin musodara qildi, ular hozirda AQSh yurisdiktsiyasida tergov davom etmoqda.

Adliya departamentiga ko‘ra, Chen aybdor deb topilsa, 40 yilgacha qamoq jazosiga hukm qilinishi mumkin va hozircha erkinlikda. Uning qaerdaligi oshkor qilinmagan, biroq uni topish va qo‘lga olish bo‘yicha xalqaro harakatlar davom etmoqda.

Ayni paytda, Price Group transmilliy jinoyat tashkiloti sifatida belgilangan va guruh bilan bog‘liq shaxslar AQShda sanksiyaga uchragan.

O‘tgan yili AQSh alohida kambodjalik tadbirkor va senator Ly Yong Phat boshchiligidagi biznes imperiyasiga ham traffiking qilingan ishchilarni ekspluatatsiya qilgan shunga o‘xshash kripto firibgarlik operatsiyalari uchun sanksiya qo‘ygandi.