Ommaviy qazib olish kompaniyalari AI yo'nalishiga o'tish uchun milliardlab qarz yig'moqda

Yirik ommaviy qazib olish kompaniyalari 2021-yildan beri eng katta kapital jalb qilish harakati sifatida konvertatsiya qilinadigan obligatsiyalar orqali milliardlab dollar yig‘moqda.

Bu sun’iy intellekt (AI) sohasiga kengayish uchun burilish nuqtasi bo‘lishi mumkin, biroq foyda tezlashmasa, aksiyalarning suyultirilishi va qarz bosimining ortishi xavfini ham olib keladi.

Katta miqyosdagi yangi qarz chiqarilishi to‘lqini

2025-yil Bitcoin qazib oluvchilari kapital jalb qilish usullarida aniq o‘zgarishni belgilaydi. Bitfarms yaqinda 2031-yilda muddati tugaydigan 500 million dollarlik konvertatsiya qilinadigan katta obligatsiyalar chiqarilishini e’lon qildi. TeraWulf esa o‘zining ma’lumot markazi faoliyatini kengaytirish uchun 3.2 milliard dollarlik katta ta’minlangan obligatsiyalar chiqarishni taklif qildi.

TheMinerMag ma’lumotlariga ko‘ra, 15 ta ommaviy qazib olish kompaniyasining konvertatsiya qilinadigan va qarz majburiyatlari chiqarilishi umumiy qiymati 2024-yilning to‘rtinchi choragida rekord darajadagi 4.6 milliard dollarga yetdi. Bu ko‘rsatkich 2025-yil boshida 200 million dollardan pastga tushdi, keyin esa ikkinchi chorakda yana 1.5 milliard dollarga ko‘tarildi.

Ommaviy qazib olish kompaniyalarining konsolidatsiyalashgan pul oqimi faoliyati. Manba: TheMinerMag

Bu kapital strategiyasi so‘nggi yillarda MicroStrategy muvaffaqiyatli amalga oshirgan modelni eslatadi. Biroq, bugungi qarz modeli qazib olish sanoatida 2021-yilgi sikldan tubdan farq qiladi. O‘sha paytda ASIC qazib olish qurilmalari ko‘pincha kreditlar uchun garov sifatida ishlatilgan edi. 

Ommaviy qazib olish kompaniyalari moliyalashtirish uchun yanada moslashuvchan yondashuv sifatida konvertatsiya qilinadigan obligatsiyalarga tobora ko‘proq murojaat qilmoqda. Bu strategiya moliyaviy xavfni uskunani qaytarib olishdan aksiyalar suyultirilishi ehtimoliga o‘tkazadi.

Bu kompaniyalarga faoliyat yuritish va kengayish uchun ko‘proq imkoniyat beradi, biroq aksiyadorlik qiymatini zaiflashtirmaslik uchun kuchliroq natijalar va daromad o‘sishini talab qiladi.

Imkoniyatlar va xavflar

Agar qazib oluvchilar yangi biznes modellarga, masalan, HPC/AI infratuzilmasi qurish, bulutli hisoblash xizmatlari ko‘rsatish yoki hash quvvatini ijaraga berishga o‘tsalar, bu kapital oqimlari kuchli o‘sish omiliga aylanishi mumkin.

Ma’lumot xizmatlariga diversifikatsiya qilish sof Bitcoin qazib olishga qaraganda uzoq muddatli barqarorlikni va’da qiladi.

Masalan, Bitfarms Panther Creek loyihasida HPC infratuzilmasini moliyalashtirish uchun Macquarie’dan 300 million dollarlik kredit oldi. Agar AI/HPC daromadlari barqaror bo‘lsa, bu moliyalashtirish modeli 2021-yilda qo‘llanilgan ASIC-garovli tuzilmasidan ancha barqaror bo‘lishi mumkin.

Bozor kompaniyalar qarz chiqarilishini e’lon qilganda, qazib olish aksiyalari narxining ko‘tarilishini ko‘rdi, chunki kengayish va o‘sish ssenariysi ta’kidlandi. Biroq, kutilgan natijalar amalga oshmasa, xavflar mavjud.

Qazib olish kompaniyalari aksiyalari. Manba: bitcoinminingstock

Agar soha moliyalashtirish va kengayish xarajatlarini qoplash uchun qo‘shimcha daromad hosil qila olmasa, aksiyadorlar avvalgi sikllardagi kabi uskunani qaytarib olish o‘rniga, kuchli suyultirish orqali asosiy zarbani qabul qiladi.

Bu Bitcoin qazib olish murakkabligi tarixiy eng yuqori darajaga yetgan, qazib oluvchilarning foyda marjasi qisqarayotgan va yirik kompaniyalarda qazib olish natijalari so‘nggi oylarda pasayib borayotgan bir paytda yuz bermoqda.

Xulosa qilib aytganda, qazib olish sanoati yana moliyaviy muhandislik chegaralarini sinovdan o‘tkazmoqda — innovatsiya va xavf o‘rtasida muvozanat izlab — energiya talab qiluvchi qazib olishdan ma’lumotga asoslangan hisoblash quvvatiga o‘tishga harakat qilmoqda.