Bitcoin narx modellari 2025-yilda investorlar uchun hali ham ishonchli yo‘l-yo‘riqmi?

Bitcoin (BTC) Stock-to-Flow (S2F) modeli o‘zining eng kuchli optimistik prognozlaridan birini ko‘rsatmoqda va BTC narxini $222,000 ga yetishini bashorat qilmoqda. Biroq, Bitwise tahlilchisi Bitcoin’ning yetilayotgan bozori endi uning bashorat modellaridan o‘sib ketgan bo‘lishi mumkinligidan ogohlantirdi.

Bitcoin’ning global moliya sohasidagi ishtiroki ortib borar ekan, narx bashorati modellarining ishonchliligi muhim ahamiyat kasb etmoqda. Ilgari uzoq muddatli baholashning asosi bo‘lgan S2F modeli endi bozor kuchlarining o‘zgarishi sababli asosiy taxminlari qayta ko‘rib chiqilmoqda.

Bitcoin Stock-to-Flow modelidan o‘sib ketdimi?

Kontekst uchun, Stock-to-Flow modeli Bitcoin qiymatini uning kamyobligiga asoslanib o‘lchaydi. U mavjud ta’minot (stock) va har yili chiqariladigan yangi ta’minot (flow) ni solishtiradi. Ko‘rsatkich qanchalik yuqori bo‘lsa, Bitcoin shunchalik kamyob va ehtimol qimmatroq bo‘ladi.

PlanB bu modelni 2019-yilda yaratgan. U Bitcoin narxining o‘sishini har to‘rt yilda bir marta yangi coin chiqarilishini kamaytiradigan halving hodisalari bilan bog‘laydi. Stock-to-Flow modeli Bitcoin 2026-yilga kelib $222,000 ga yetishini prognoz qilmoqda.

Uzoq muddatda, model har bir BTC uchun 10 yil ichida hayratlanarli $10.9 million bahoni bashorat qiladi, bu esa taxminan 58.3% yillik murakkab o‘sish sur’atini (CAGR) anglatadi.

Biroq, Bitwise investitsiya firmasining Yevropa bo‘yicha tadqiqot rahbari André Dragosch, S2F modelidan foydalanishda investorlar ehtiyotkor bo‘lishi kerakligini, chunki u bugungi Bitcoin bozorining haqiqatlarini to‘liq aks ettirmasligini ta’kidladi.

“S2F modeli, shubhasiz, eng optimistik modellaridan biri – lekin undan ehtiyotkorlik bilan foydalaning. Uning statistik muammolari va talab tomonidagi omillarni hisobga olmasligi ishonchliligini cheklaydi,” – deb yozdi Dragosch.

Stock-to-Flow Model’s Bitcoin Price Prediction. Source: André Dragosch on X

Tahlilchi modelga Kripfganz tomonidan bildirilgan tanqidlarni ta’kidladi. 2020-yilda iqtisodchi bu model “noto‘g‘ri tuzilgan”, deb hisoblagan, chunki Bitcoin’ning halvinglari har to‘rt yilda S2F ko‘rsatkichini ikki barobar oshiradi va bu o‘zgaruvchini vaqtga bog‘liq qiladi, tasodifiy emas.

“Nazariyadan tashqari, Bitcoin doim S2F modeli bashorat qilgan narxdan past bo‘lib kelgan. Qoldiq natijalar salbiy og‘ish va statsionar emasligini ko‘rsatadi, bu esa e’tibordan chetda qolgan o‘zgaruvchilar va statistik xatolarga ishora qiladi,” – deya qo‘shimcha qildi Dragosch.

Bundan tashqari, tahlilchi Bitcoin’ning makro muhitida PlanB’ning dastlabki tahlillaridan beri o‘zgarishlar bo‘lganini ta’kidladi.

“Bugungi kunda institutsional talab (Bitcoin ETP va xazina zaxiralari orqali) so‘nggi Halving natijasida yillik ta’minot qisqarishidan 7 barobar ko‘proq,” – dedi u.

Kamyoblikdan tashqari: BAERM va Power Law diqqat markazida

S2F’dan tashqari, Dragosch yana ikki mashhur Bitcoin baholash modelini taqqosladi va ular ham ehtiyotkor, biroq optimistik yo‘nalishlarni ko‘rsatishini aytdi.

Halving Supply Shock Model, yoki “Bitcoin Autocorrelated Exchange Rate Model” (BAERM) deb ham ataladi, har bir Bitcoin halvingi narxga vaqt o‘tishi bilan qanday ta’sir qilishini o‘tgan narx ma’lumotlari asosida o‘lchaydi. U, shuningdek, ta’minotdagi zarbalarning kamayib borayotgan ta’sirini ham hisobga oladi.

BAERM modeli hozirda Bitcoin’ning “adolatli qiymati”ni $159,000 deb baholamoqda, 2025-yil oxiriga kelib $173,000 va o‘n yil ichida $7.59 million bo‘lishini prognoz qilmoqda. U tarixan kuchli bashorat ko‘rsatkichiga ega bo‘lib, ikkinchi halvingdan beri taxminan 88% R² ni ko‘rsatgan.

Kuchli tomonlariga qaramay, Dragosch’ning ta’kidlashicha, BAERM modeli hozirda “bir oz eskirgan”, chunki u institutsional xaridlar yoki o‘zgarayotgan qabul qilish tendensiyalarining to‘liq ta’sirini hisobga olmaydi.

“U, shuningdek, S-egri shaklidagi qabul qilish naqshlari orqali daromadlarning qayta tezlashishini hisobga olmaydi. Biroq, agar siz Halvinglarning yuqori ahamiyatiga ishonishda davom etsangiz – bu model siz uchun,” – dedi tahlilchi.

Nihoyat, Power Law modeli Bitcoin narxini vaqtga asoslangan formula bilan bog‘laydi. U log-log regressiyalarda 99% R² ko‘rsatgan bo‘lsa-da, ancha ehtiyotkor hisoblanadi.

Uning 10 yillik Bitcoin narxi prognozi $2.03 million atrofida, bu S2F yoki BAERM’dan ancha past, chunki u Bitcoin yoshi o‘tgan sari daromadlar kamayishda davom etadi, degan g‘oyaga asoslanadi. Biroq, bozor tuzilmasidagi davom etayotgan o‘zgarishlar shuni anglatadiki, hatto ehtiyotkor prognozlar ham yangi, talabga asoslangan o‘sish imkoniyatlarini aks ettirishi kerak bo‘ladi.

“Texnologik qabul qilish egri chiziqlari odatda S-egri shaklidagi talab naqshiga amal qiladi va ‘ilk qabul qiluvchilar’dan ‘ilk ko‘pchilik’ bosqichiga o‘tishda talab yana tezlashadi. Bu Power Law’ning kamayib boruvchi daromadlar gipotezasiga jiddiy tahdid solmoqda. Bundan tashqari, 2024-yil yanvaridan boshlab ETF va institutsional xaridorlarning ko‘payishi bilan bozor tuzilmasi tubdan o‘zgardi. O‘tgan Halvingdan keyingi natijalar endi amal qilmasligi mumkin,” – dedi Dragosch.

Shunday qilib, Stock-to-Flow, BAERM va Power Law kabi klassik modellar Bitcoin’ning uzoq muddatli yo‘nalishini baholashda hali ham muhim nuqtai nazarlarni taqdim etsa-da, ular bugungi talabga asoslangan bozorni to‘liq aks ettira olmayapti. Keyingi bozor sikli ushbu modellar rivojlanadimi yoki yangi paradigmaga o‘rin bo‘shatadimi, aniqlab beradi.